EYT’den sonra emeklilikte ikinci bir ıslahat geliyor: 5 yıl erken emekli olacaklar

EYT’den sonra, milyonlarca esnafı ilgilendiren emeklilikte ikinci tarihi ıslahat için harekete geçildi.

Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alim’in muştusunu verdiği küçük esnafı daha az primle emekli edecek modele ait ıslahata, son biçimi verildikten sonra yasa teklifi haline getirilecek.

Sabah gazetesinden Hazal Ateş’in haberine nazaran; milyonlarca esnafın heyecanla beklediği prim reformunda merak edilen birtakım soruların cevapları şöyle:

• Emeklilik açısından Bağ-Kur ile SGK ortasındaki farklar neler?

2008’de gerçekleştirilen toplumsal güvenlik reformuyla personel ve memurların emekliliği için gerekli ödeme gün sayısı 7 bin 200 (20 yıl) olarak belirlendi. Fakat Bağ-Kur’lular için bu müddet 9 bin gün (25 yıl) olarak tespit edildi.

Bu nedenle Bağ-Kur’lular daha uzun mühlet prim ödemek ve daha geç emekli olmak zorunda kalıyor.

SSK’da 7200 prim günüyle bayanlar 58, erkekler 60 yaşını doldurduğunda emekli olurken, Bağ-Kur da ise bayanlar 58, erkekler 60 yaş ve 9 bin prim günü şartlarını birlikte sağlamaları durumunda emekli olabiliyor.

Normal şartlarda SGK’lılar için emeklilik tarihi hesaplanırken birinci işe giriş, sigorta tescil tarihi temel alınırken, Bağ-Kur da ise fiilen prim ödenen güne nazaran emekli olunuyor.

• Bugün itibariyle Bağ-Kur’dan SSK’ya geçsem emekli aylığım artar mı?

Emeklilik için 25 yıl, 9 bin gün koşulunu yerine getirmesine 3.5 yıl kalan Bağ-Kur’lu kalan 3.5 yılı (1261 günü) prim ödemelerini SSK’lı olarak tamamlarsa emeklilik statüsünü SGK’ya çevirmiş olur.

Böylece daha az prim ödeme ve daha yüksek emekli aylığı alma avantajı elde edilir. 2000 yılı öncesi Bağ-Kur’luların SSK’ya geçmesi durumunda emekli aylığı yüzde 15-20 civarında artıyor.

• SSK ve Bağ-Kur’da hizmet sürelerim eşit bu durumda hangi statüden emekli aylığı alabilirim?

1 Ekim 2008 ve sonrasında birinci kere sigortalı olanlar çalışma hayatı boyunca en fazla hizmetinin bulunduğu statüden emekliliğe hak kazanıyor.

Bu tarihten evvel sigorta girişi olanlar son yedi yıllık fiili hizmet müddeti içinde fiili hizmet mühleti fazla statüden, hizmet müddetlerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet müddetlerinden sonuncusunun tabi olduğu statüden bağlanıyor.

Emekli aylığı alınacak artırım ve ikramiyeler de ona nazaran hesaplanıyor.

• SSK ile Bağ-Kur’da kısmi emeklilik şartları birebir mı?

SGK’da 8 Eylül 1999 öncesi işe başlayanlarda 3600 günle emeklilik hakkı varken, Bağ-Kur’da en az 5400 gün prim ödemesi halinde emeklilik hakkı bulunuyor.

• Prim eşitlemesi bütün Bağ-Kur’luları mı kapsayacak?

Çalışma Bakanı Vedat Alim’in sözlerine nazaran küçük esnafı daha az primle emekli edecek bir model üzerinde çalışılıyor.

Reform paketiyle esnafın, emeklilik için gerekli prim gün sayısının SGK’lılarla eşitlenmesi öngörülüyor.

Bu sayede Bağ-Kur’lular 9 bin prim günü yerine 7 bin 200 günde emekli olabilecek. Yapılacak düzenlemeyle iki sigorta kolu ortasındaki bin 1800 günlük müddet farkı kaldırılarak emeklilik için gerekli prim müddeti eşitlenmiş olacak.

• Emeklilik kuralları ve hak kazanma şartları standart hale mi gelecek?

Evet. Yapılacak düzenlemeyle hem farklı mesleklerde çalışanlar ortasında bir eşitleme sağlanmış olacak hem de SSK, Bağ-Kur ortasındaki prim gün farkı son bulacak. Prim eşitleme süreçleri giriş tarihine nazaran değişecek.