Taban fiyat için düğmeye basılıyor!

Geçtiğimiz yıl Temmuz artırımı ile artan minimum fiyat Temmuz ayına girmeden açıklanmıştı. Bu yılda emsal bir yol izlenebilir. Yeni Kabine’nin açıklanması sonrası önümüzdeki hafta Taban Fiyat Tespit Kurulu’nun toplantı takvimi ve yol haritası netlecek. Temmuzda minimum fiyat ne kadar, kaç TL olacak? Taban fiyatın artmasıyla devletin vazgeçtiği gelir ve damga vergisi de yükseleceğinden bu durum bütün çalışanların maaşlarına olumlu tesir yapacak.

TABAN FİYAT İÇİN GERİ SAYIM BAŞLADI

Pandemi periyodunda 160 milyar dolar civarında seyreden ihracat geliri 250 milyar doları aştı. Bu 90 milyar dolarlık katma bedelin daha homojen tabana yayılması için taban fiyat, emekli ve memur artırımı başta olmak üzere; engelli maaşları, dul-yetim aylıkları, meskende bakım dayanakları ile toplumsal transfer harcamaları artırılacak.

İLK ADIM MİNİMUM FİYAT İÇİN ATILACAK

Konu hakkında Lider Recep Tayyip Erdoğan seçim öncesi ilgili Bakanlıklara talimatlarını vermişti. Yeni Kabine’nin muhakkak olmasının akabinde birinci adım taban fiyat için atılacak. Minimum Fiyat Tespit Komitesi’nin takvimi önümüzdeki hafta netleşiyor.

5 HUSUS DE ‘TEMMUZ ZAMMI’NIN ŞİFRELERİ

BÜTÜN MAAŞLAR HEM ENFLASYON FARKI HEM DE REFAH HİSSESİ İLE BELİRLENECEK

Başkan Recep Tayyip Erdoğan, minimum fiyat, emekli ve memur Temmuz artırımı için refah hissesi muştusunu verdi. Erdoğan, toplumun her kesitinin alım gücünün artırılacağının altını çizerken, hem enflasyon farkı hem de refah hissesi ile maaşların artacağının muştusunu verdi.

YENİ KABİNE SONRASI TABAN FİYAT İÇİN DÜĞMEYE BASILACAK

YSK, 2023 seçimleri için kesin sonuçları açıkladı. Recep Tayyip Erdoğan’ın yine Cumhurbaşkanı seçilmesi sonrası gözler yeni Kabine’ye döndü. Cumartesi akşam saatlerinde (21:00-22:00) yeni Kabine’nin açıklanması bekleniyor.

Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanının netleşmesi sonrası hükümetin taban fiyat için mesaisi başlayacak.

YENİ TABAN FİYAT NASIL BELİRLENECEK

Yeni minimum fiyat için 500 dolar kritik eşik olarak belirlenecek.
Minimum fiyat için 6 aylık enflasyon sayıları kıymetli bir kıstas olacak.
Net taban fiyata orta artırım fiyatı refah hissesi ile belirlenecek.

REFAH HİSSESİ NEDİR?

Son devirde sıklıkla duyduğumuz bu refah hissesi, enflasyon oranı üzerinde verilecek artırım oranını söz ediyor. Büyüme sayılarıyla OECD ve G-20 ülkeleri ortasında dikkat çeken Türkiye’nin ihracat taraflı büyüme stratejisinin ulusal gelir üzerindeki artışları bu formda daha homojen bir formda tabana yayılacak.

PEKALA 6 AYLIK ENFLASYON SAYILARI NE OLACAK?

4 aylık enflasyon sayıları yüzde 15,21 olarak hesaplandı. TÜİK, 5 Haziran tarihinde Mayıs ayı enflasyon sayılarını duyuracak ve 5 aylık enflasyon oranı katılaşacak. Bu sayı Taban Fiyat Tespit Komitesi’nin önünde kıymetli bir kıstas olacak.

Merkez Bankası ve öteki ekonomistlerin beklentilerine nazaran hesaplanan sayılar 6 aylık enflasyonun yüzde 20-23 bandında gerçekleşebileceğini ortaya koydu. Taban fiyat artırımı bu artırım oranının üzerinde olacak.

MİNİMUM FİYAT TESPİT KURULU’NDA UZLAŞMA ARANACAK

Yeni Kabine’nin belirli olması sonrası 5-11 Haziran’da Taban Fiyat Tespit Komitesi’nin toplanması bekleniyor. Kurul hükümetin davetiyle toplanacak. Kurul 5’er kişilik gruplar şeklide toplamda 15 kişi olacak biçimde personel, patron ve hükümetten oluşuyor. Karar oy çokluğu ile alınabiliyor. Toplamda 3 yahut 4 toplantı sonrası yeni sayı belirli olacak.

Haziran ayı içerisinde her tarafın bir kere konut sahipliği yapacağı ve her hafta bir toplantı ile bir sayıda uzlaşılması bekleniyor. Burada personel tarafını temsilen TÜRK-İş, patron tarafını temsilen TİSK ve hükümeti temsilen Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı masada bulunacak.

Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı yetkilileri, Lider Erdoğan’ın talimatıyla Mart ayından bu yana esnaftan, mikro-KOBİ işletmelerine ve büyük işletmelere kadar saha çalışmalarını gerçekleştiriyor. Burada ortaya konacaklar sayılar komitede yeni fiyatın belirlenmesi için kritik bir data olacak.

1. ADIM ALIM GÜCÜ ARTACAK, 2. ADIM ALIM GÜCÜ KORUNACAK

Yeni devirde enflasyonu baskılayıcı önlemler alınacak ve artan alım gücü korunacak. Atılacak adımlarla hem enflasyonda düşüş hızlanacak hem de alım gücü yükselecek. 2 yıl içerisinde enflasyonun tek haneye inmesi hedefleniyor.

2022 YILINDA UYGULANAN MİNİMUM ÜCRET

Asgari fiyat evvel Ocak 2022’de yüzde 50,5 artışla 2.825,90 TL’den 4.253,40 TL oldu.
Bu artırım oranı yarım asrın en büyük artışı olurken, global enflasyonun çalışanların alım gücünü tahrip etmesi sonrası Lider Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatlarıyla taban fiyata Temmuz artırımı yapıldı. Minimum fiyat Temmuz ayında yaklaşık yüz 30 artışla net 5.500,35 TL oldu. Temmuz sonrası minimum fiyat brüt 6.471 TL olarak uygulandı.
Bu periyotta minimum fiyatın patrona toplam maliyeti ise bir personel için 7.603,43 TL oldu. Bunun 6.471 lirasını brüt taban fiyat, 1.003,1 TL’sini toplumsal güvenlik primi, 129,42 TL’sini patron işsizlik sigorta primi oluşturdu.

ASGARİ FİYAT OCAK 2023’TE İKİLİ REKOR KIRDI

Asgari fiyat Ocak 2023’te Lider Erdoğan’ın son dokunuşuyla Temmuz 2022’ye nazaran yüzde 54,7, Ocak 2022’ye nazaran yüzde 100 artışla net 8506 TL olarak belirlendi. 2022 yılı enflasyonu yüzde 64,27 olarak kayıtlara geçerken, minimum fiyattaki 1 yıllık artışın enflasyon sayılarının çok üzerinde olması dikkat çekti.

Bu sayı TL bazlı en yüksek düzey olurken, periyodun kuruyla taban fiyat 455 dolar bandına çıkarak bir rekor da döviz bazlı kırdı.

PAZARLIKLAR 10.500 TL’DEN BAŞLAYACAK

Şuanda minimum fiyat 406 dolar bandında bulunuyor. Pazarlıkların 500 dolar bandında yani yaklaşık 10500 TL civarında başlaması bekleniyor.

VERGİ DİLİMLERİ YİNE DÜZENLENECEK VE TÜM ÇALIŞANLARIN GELİRİ ARTACAK

Temmuz ayında minimum fiyata artırım yapılamasının yanında çalışanların maaşlarına vergi ayarı yapılarak alım gücünün artırılması hedeflenecek. Yeni düzenleme ile birlikte fiyatlar üzerindeki vergiler yine belirlenerek çalışanların gelirlerini artırıcı uygulamalar hayata geçirilecek. Bu düzenlemeyi Hazine ve Maliye Bakanlığı gerçekleştirecek.

Yeni Kabine’de bu vazifesi, eski hükümetlerde Başbakan Yardımcılığı ve Maliye Bakanlığı yapmış Mehmet Şimşek’in üstlenmesi bekleniyor.

TEMMUZDA MİNİMUM FİYAT NE KADAR OLACAK?

Asgari Fiyat Tespit Kurulu haziran ayında toplanacak ve uzlaşma müzakerelerini yürütecek. Bakanlık şimdiden optimum minimum fiyatın tespit edilmesi için TÜİK’in bilgilerine takviye olacak anket ve gibisi saha çalışmalarını gerçekleştiriyor.

MASADA REFAH HİSSESİ İLE 3 TABAN FİYAT FORMÜLÜ VAR

Asgari fiyat tespit edilirken, emekçi tarafını temsilen TÜRK-İş talep ettiği sayısı, TİSK verebileceği sayısı belirtecek. Taraflar ellerindeki bilgileri masaya yatıracak. Hükümet burada hakem rolü üstlense de Lider Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘Çalışanlar enflasyona ezdirilmeyecek, alım gücü artırılacak’ talimatıyla çalışana daha yakın taraf olacak. Yeni devrin anahtarı toplumsal devlet anlayışının güçlendiği ve ulusal gelir artışlarının tabana yayılması olacak.

Burada 500 dolarlık bir alım gücü kritik bir alt hudut olarak dikkat çekiyor. Yeni taban fiyatın bir refah hissesi ile belirlenmesi ve yüzde 20-23 6 aylık beklenen enflasyon sayıları dikkate alındığında yüzde 30-35-40 artırım formülü ortaya çıktı.

İşte taban fiyata artırım formülleri:

Refah hissesi ile dikkate aldığımızda minimum fiyat artırımı için birinci seçenek olarak yüzde yüzde 30 artırım formülü ortaya çıktı. Minimum fiyata temmuz ayında yüzde 30 artırım yapılması durumunda net fiyat 11.058 TL brüt fiyat ise 13.010 TL olacak.

Asgari fiyata Temmuz ayında yüzde 35 artırım yapılması durumunda net fiyat 11.475 TL brüt fiyat ise 13.500 TL olacak.

Asgari fiyata Temmuz ayında yüzde 40 artırım yapılması durumunda net fiyat 11.909 TL brüt fiyat ise 14.010 TL olacak.

YENİ PERİYODUN MİNİMUM FİYAT ŞİFRESİ: 500 DOLARLIK ALIM GÜCÜ KORUNACAK

Tüm sayılar birlikte değerlendirildiğinde taban fiyatın 550 dolar bandında bir sayı olma ihtimali güçlendi. Bunun dışında artık yeni periyotta minimum fiyat hiçbir halde 500 doların altında olmayacak. Bu alım gücü korunacak. Gerektiğinde minimum fiyat 6 ayda bir belirlenecek.

GELİR VE DAMGA VERGİSİ KALDIRILDI

Geçtiğimiz periyotta yaklaşık 1,5 yıl evvel taban fiyat üzerinden gelir ve damga vergisi kaldırıldı. Ayrıyeten bütün çalışanlarının maaşlarının taban fiyat kadar ki kısmından da bu vergiler kaldırıldı. Böylelikle personelin yanında patronun de elini rahatlatan büyük bir gelişme yaşandı.

BÜTÜN ÇALIŞANLARIN MAAŞLARINDAKİ VERGİ DIŞI MEBLAĞ YÜKSELECEK

Türkiye’de çalışanların yüzde 38’ini taban ücretliler oluşturuyor. Minimum fiyat artışları tüm çalışanların gelirlerini dolaylı yoldan da etkiliyor.

Asgari fiyatın artmasıyla birlikte, bütün çalışanların vergi dışı bırakılacak çıkar fiyatı da artacak. Daha açık tabirle maaşını minimum fiyattan yüksek alanların da hem maaşları yükselecek hem de brüt maaşları üzerindeki vergi dışı kalan fiyatın artmasıyla yarar artacak.

ASGARİ FİYAT 2023 İLE ÖDEMELER ARTACAK

2023 yılında toplumsal güvenlik, çalışma hayatındaki birçok parametre yeni taban fiyata nazaran belirlenecek. Yeni minimum fiyat ile birlikte;

METE DİRİCE