LGS’nin akabinde hayatı olağan akışına döndürmek için neler yapmalı?

“Sınava hazırlık ağır bir periyot. Bir maksat uğruna geçen bir mühlet. Odaklandıkları imtihanda da çok ağır bir rekabet var. Anne babalar da bu duruma çok mana yükleyebiliyor ve davranışlarıyla bunu gösterebiliyorlar. Kimi ergenler bu yarışı hayat memat sorununa dönüştürebiliyor. Bu yüzden de imtihan bitince hem aileler hem de adayların hayatında büyük bir boşluk oluşuyor” diyen Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Rehberlik ve Ruhsal Danışmanlık Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Doç. Dr. Deniz Güler şunları söyledi:

ANLAMSIZLIK DUYGUSU ORTAYA ÇIKIYOR
“Çocuklar imtihan sonrasında rahatlamanın yanı sıra suçluluk, kızgınlık üzere birçok duyguyu bir ortada yaşıyorlar. Bir yandan da hayat gözlerinde anlamsız hale gelebiliyor. Zira son aylarını hatta kimileri son yıllarını bir hedefe ulaşmak için harıl harıl ders çalışarak geçirdiler. Çocuklarda ‘ben ne yapacağım bundan sonra’ üzere hayatın manasını sorgulamaya yönelik bir durum ortaya çıkıyor. Hayatı bir manada imtihan üstünden kurdukları için, imtihan bitince de hayat anlamsızlaşıyor. O yüzden çocuklarımızın gözünde hayatı tekrar manalandırmak gerekiyor. Onlara bugünlerde imtihanın bir araç olduğu, değerli olanın maksat olduğu anlatılmalı.

BOŞLUK KİTAPLARLA DOLDURULABİLİR
Tabii 8’inci sınıfta olan çocuklar tıpkı vakitte ergenlik dönemindeler. Bu da ayrıyeten hayatın sorgulandığı bir periyot. Gerçek yönlendirme olumlu manada ‘nasıl bir kişi olmak istiyorum’ sorusuna cevap aramakla başlayabilir. Kimileri yardımseverdir, kimileri doğayı sever, birtakımı müziğe, sanata ilgi duyar. Çocuklarımıza bunlar üzere hayatın pek çok manasından bahsedebiliriz. Ayrıyeten ağır çalışmanın akabinde gelen bu boş devirde onları kitaplara yöneltmeliyiz. Bilhassa biyografik romanlar çok tesirli olabilir. Çocuklar bir bilim insanı ya da sanatkarın hayatını okuyarak onu kendisine model alabilir.

ŞEFFAF BİR FORMDA KONUŞUN
Eğer imtihanda bir hayal kırıklığı kelam hususuysa bunu da ebeveynler olarak yeterli anlamalıyız. Çocuğun ıstırabını yaşamasına da takviye olmak gerekiyor. fakat bunu yaparken kendi hüznümüzü fazla yansıtmamalıyız.. Ne kadar aşikâr etmiyoruz deseler de aileler bir biçimiyle kederlerini çocuklarına yansıtıyor. En gerçek metot bu durumu açık ve şeffaf bir biçimde konuşmak. ‘Ben de üzüldüm istediğin başarıyı elde edemediğin için lakin bunu birlikte atlatabiliriz. Biz sana güveniyoruz’ üzere sözlerle onu motive edebilirsiniz.. Şayet ortada bir hayal kırıklığı varsa hiçbir şey olmamış üzere davranmak da hakikat değil. Zira çocuk bu türlü bir davranışı doğal bulmaz ve ebeveylerinin kendisine palavra söylediğini düşünüp onları dinlemez.”

SINAV SONRASI NELER YAPILMALI?
Prof. Dr. Yelkin Diker Coşkun- Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı

Her vakit gerilimli bir süreç olan imtihan devri bu yıl ruhsal olarak her zamankinden daha yorucuydu. Pandemi sürecinde yaşanılan öğrenme eksiklerini gidermek için fevkalâde uğraş harcayan öğrenciler bir de sarsıntının tesirlerini yaşayarak bu imtihana hazırlandılar. Gerilim ve korku seviyesini artıran bu gerçekleri değiştirmek de ellerinde olmadığı için gençler imtihana kadar hayatlarını kişisel ve toplumsal pek çok mevzuda kısıtladılar, haliyle hem fizikî hem de ruhsal olarak çok yoruldular. İmtihan sonrası öğrencilerin ruhsal sağlamlıklarını destekleyecek düzenlemeler çok kıymetli. Bu düzenlemeleri şöyle sıralayabiliriz:
– Öncelikle imtihanın bir son değil, omurdaki birçok basamaktan yalnızca birisi olduğu kabul edilmeli,
– Çocuklar akademik muvaffakiyet kadar toplumsal muvaffakiyetleri için de efor göstermeli bunun için toplumsal etkinliklere katılmaları teşvik edilmeli,
– Uyku, yemek ve dinlenme tertipleri ne ihtimam gösterilmeli,
– Aile ve arkadaşlarıyla his ve fikirlerini rahatça paylaşmaları için kaliteli bir sohbet ortamı oluşturulmalı,
– Meskende aktif dinlenmelerine uygun ortam hazırlanmalı,
– Tamamlanması nispeten kolay etkinlikler yapılmalı. Örneğin çocuklar kalın bir kitabı okuyup bitirmeyi zihinsel olarak yorucu bulabilirler tahminen ancak kısa bir kıssa okumak dinlendirici gelebilir,
– Tertipli yürüyüş, spor üzere fizikî etkinlikler vücudun ve hasebiyle zihnin rahatlamasına yardımcı olur, bu nedenle günün belli vakitleri bu tıp idmanlara ayrılmalı.