Büyük Felaketlerden Sonra Yaşanan Hayatta Kalma Sendromu Nedir ve Nasıl Başa Çıkılır?

Bu suçluluk hissi, can, mal, sıhhat, kimlik kaybı veya beşerler için değerli olan öbür bir dizi şeyin kaybedilmesinden sonra da oluşabilir. Bu olay, ikiniz de kayak yaparken bir arkadaşınızın bileğini kırması üzere küçük olaylardan, birçok kişinin hayatını kaybettiği fakat sizin kurtulduğunuz bir uçak kazası üzere büyük olaylara kadar değişkenlik gösterebilir.

Hayatta kalanların suçluluk duymasına yol açabilecek öbür olaylar ortasında toplu silahlı akınlar, otomobil kazaları, doğal afetler, askerlik, savaş ve COVID-19 salgını üzere herkesin hayatını değiştiren olaylar yer alır.

Travmatik bir olaydan ziyan görmeden kurtulduğunuzda, muhtemelen tekrarladığınız bir soru olacaktır: ‘Neden onun yerine ben ölmedim?’ Yahut birini kaybettiğinizde ‘Keşke onun yerine ben ölseydim’ diye düşünmek de bu sendromun belirtilerindendir. Yani bu sendromu yaşadığınız için kendinizden utanmanız olarak da düşünebilirsiniz.

Centerstone Klinik Müdürü Julie Bailey şöyle diyor:

‘Hayatta kalma suçluluğu yaşayan biri, durum hakkında düşünürken çoklukla ‘Keşke ben…’ diye başlayan cümleleri sıklıkla kullandığı görürsünüz. Lakin birden fazla durumda durum, şahısların denetiminiz dışında gelişir. Bu sendromu yaşayan beşerler, kendi yanılgıları olmayan bir şey için suçluluk duyarlar.’

Hayatta kalma suçluluğu yaşadığınıza dair işaretler şunlardır:

• Sizi yaşadığınız travmatik olaylara olaya geri götüren anılarda takılı kalmak yahut kabuslar görmek,

• Sürekli olarak başınıza gelen makûs olayı düşünmekten kendinizi alamamak,

• Yeterince güzel olmadığını düşünmek,

• Sinirli yahut kızgın olmak,

• Yaşananları geride bırakmakta zahmet çekmek

Suçluluk duygusu, depresyon, korku bozukluğu ve tütün eserlerine bağımlı hale gelme dahil olmak üzere PTSD’nin yanı sıra öbür zihinsel sıhhat problemlerine da yol açabilir. Ayrıyeten bu suçluluğu yaşayan kişi kendisini toplumsal etrafından geri çekeceği için ikili insan alakaları de bozulabilir.

• Duygularınızı hissetmek için kendinize müsaade verin. Hislerinizi bastırıp ve onlardan kaçmaya çalışmayın.

• Farkındalık idmanı yapın ve kendinizle ilgili olumlu gerçeklere odaklanın.

• Kendinizi diğerlerinden izole etmeyin ve beşerlerle temasta kalın. Bu takviyeye sahip olmak, gayretinizde size yardımcı olacaktır.

• Çoğu vakit, bir güzellik yapmak suçluluk yükünün ortadan kaldırılmasına yardımcı olur. Ruhunuza düzgün gelecek uygunluklar yapın.

• Profesyonel yardım alın. Profesyonel olarak eğitilmiş bir terapist, zihinsel sıhhat meselelerinizde size yardımcı olabilir.