Anksiyete nedir?

Anksiyete bir öbür ismiyle kaygı bozukluğu, psikolojik bir rahatsızlıktır. Günlük hayatımızda orta sıra anksiyete yaşamak olağandır. Zira vakit içerisinde karşı karşıya kaldığımız olaylardan dolayı endişelenebilir ya da gelecek ile ilgili maddi-manevi manada tasalar duyabiliriz. Günlük ömürde telaş duymak her ne kadar olağan olsa da, dozunda bir aşırılık mevcutsa o vakit tıbbi bir hastalıktan kelam edebiliriz.

Anksiyete bozukluğu olan bireylerde, ağır, daima devam eden bir tasa hali ve günlük hayatta rastlanılan durumlara karşı dehşet vardır.Panik atak krizleriyle de kendini gösterebilir. Bu duyulan çok tasa, tasa, panik durumu günlük aktivitelerin süregelmesini sekteye uğratır. Denetim edilmesi ve yönetilmesi sıkıntı olduğu üzere, vakit öngörüsünde de bulunulamamaktadır. Bu halin belirtileri çocukluk, gençlik yıllarında başlayıp yetişkinliğe kadar devam edebilmektedir. Yetişkinlik periyodunun akabinde azalma eğilimindedir.

Anksiyete bozukluklarının kendi içinde; sosyal anksiyete bozukluğu, ayrılık anksiyetesi, spesifik fobiler, genelleştirilmiş anksiyete gibi kısımları de mevcuttur. Bu bağlamda yalnızca bir değil birden fazla anksiyete bozukluğundan muzdarip olabilirsiniz. Bazen tıbbi bir tedavi ile tahlile ulaşılması gerekebilir.

Anksiyete Nedir?

Kaygılar, günlük ömürde karşılaştığınız problemler ile baş edebilmeniz için sizi hazırlayıp, daha süratli karar verebilmenize ortam hazırlar. Korku aslında beyninizin gerilime reaksiyon vermesi ve sizi ileride yaşayabileceğiniz potansiyel tehlikeler konusunda uyarma formudur.

Toplumun yaklaşık olarak %18’i kaygı bozukluğu probleminden muzdariptir ve sorunun artış derecesi ile bir arada hastalık düzeyinde seyredebilir. Anksiyetesi olan bir kişi, her vakit en makûs senaryoyu düşünür ve bu fikirler denetimi dahilinde gerçekleşmez.

Sürekli olarak dert, telaş yaşayan bir kişinin toplumsal hayatı sekteye uğrayabilir, ruhsal sıhhati bozulabilir ve gündelik işlerde ki randımanı azalabilir. Bu yüzden tasa bozukluğu olan bireylerin hayat kalitesi epeyce düşmektedir.

Anksiyete Kimlerde Daha Sık Görülmektedir?

İstatistiklere nazaran, anksiyete bozuklukları bayanlarda erkeklere oranla daha sık görülmektedir. Çok muhafazacı tutumla büyütülmüş çocuklarda, etrafından daima olumsuz reaksiyonlar alan ve sindirilmiş kişiliklerde anksiyeteye daha sık rastlanılmaktadır.

Çocukluk çağında yaşanılan aksilikler, travmalar ve mutsuzluklar arttıkça anksiyete riski de eş vakitli olarak artmaktadır. Bunun yanı sıra ailede ya da akrabalarda anksiyete görülmesi riski artırır. Zira genetik geçiş bu rahatsızlıkta mümkündür.

Anksiyete Bozuklukları Nelerdir?

Anksiyete bozukluğunun birkaç tipi mevcuttur:

Genelleştirilmiş Anksiyete Bozukluğu: Ortada bir neden olmadan duyulan çok tasa ve gerginlik hissiyatı.

Panik Atak: Ani ve ağır endişe, beraberinde panik atakları meydana getirebilir. Bu esnada göğsünüzde ağrı hissedebilir, bedeninizde ter boşalması yaşayabilir, kalp atışlarınızda hızlanma gözlemleyebilirsiniz. Bazen süreç boğulduğunuzu ya da kalp krizi geçirdiğinizi düşünmenize sebep olacak kadar ağır seyredebilir.

Sosyal Anksiyete Bozukluğu: Ferdî bağlantılarınızda, diğerlerinin sizin yaptıklarınızı yargılaması, alay etmesine karşı telaş, gerilim duyma haline denir.

Belirli Fobiler: Yükseklik korkusu halinde kendini gösterebilir. Bu kaygıya sahip olan şahıslar uçağa binmek ya da yüksek katlı konutlarda oturmaktan ötürü tasa duyabilir.

Agorafobi: Kalabalığın içinde, acil bir durum yaşandığında hareket kabiliyetiniz kısıtlı olduğu için dehşet, kaygı duyabilirsiniz.

Ayrılık Tasası: Sevdiğiniz bireyler yanınızdan ayrıldığında çok telaş duyuyor ve her an gözünüzün önünde olsun istiyorsanız ayrılık telaşı sorunu yaşıyor olabilirsiniz.

Seçici Dilsizlik: Kimi çocuklar ailesiyle konuşarak irtibat kurabilirken, toplum içinde konuşamamaktadırlar. Bu toplumsal derde seçici dilsizlik denmektedir.

Nedenleri

Anksiyete Bozukluklarının Nedenleri Nelerdir?

Anksiyete bozukluklarının nedenleri kesin olarak anlaşılamamıştır. Lakin travmatik olaylar, çeşitli tecrübeler, sıhhat problemleri, kalıtsal faktörler üzere etmenlerin telaş bozukluklarını tetikleyebildiği görülmektedir.

• Genetik sebeplerden kaynaklı anksiyete bozuklukları ortaya çıkabilmektedir. Bu yüzden akrabalarınız ortasında bu rahatsızlığa sahip olan varsa risk altındasınız demektir.
• Beyninizde ki endişe ve hisleri denetim eden kısımların yanılgılı bağlanması telaş bozukluklarına sebebiyet verebilir.
• Çevresel yaşadığınız travmalardan (çocuklukta istismar edilme, çok sevdiğiniz birinin mevti yahut atağa uğraması gibi) dolayı anksiyete bozukluğu yaşayabilirsiniz.
• Kalp, akciğer, tiroid, şeker üzere sıhhat meseleleri anksiyete bozukluklarına sebebiyet verebilir.
• Kullanmış olduğunuz ilaçların bir yan tesiri de telaş bozukluğu olabilir.

Aile ve akrabalarınız ortasında tasa bozukluğundan muzdarip biri yoksa, çocukken bu türlü bir şey yok ve yeni yeni ortaya çıkıyorsa, altında tıbbi bir sebep yatıyor olabilir. Doktor tarafından denetim edilip ona nazaran yol haritası çizilmelidir.

Anksiyete Risk Faktörleri Nelerdir?

Bazı faktörler anksiyete bozukluğu yaşama riskinizi artırabilir.

• Çocukluk periyodunda, cinsel istismar ya da ihmal yaşanması anksiyete riskini hayli artırmaktadır.
• Travmatik olaylara maruz kalan bireylerin anksiyete bozukluğu yaşama oranı epey fazladır.
• Depresyonda olmak, anksiyete riskinizi artırır.
• Kendi sıhhatiniz ya da etrafınızdaki bireyleri sıhhatinden duyulan kaygı ve gerilim hali anksiyete bozukluklarını artırabilir.
• Madde bağımlılığı anksiyete riskini artırır.
• Çocuklukta yabancılardan çekinen, kendini geri çeken, bağlantı kurmayan şahıslarda risk fazladır.
• Özgüven eksikliği, alay konusu olma üzere olumsuz kanılar, algılar anksiyete bozukluğuna sebep olabilir.
• Belirli kişilik tiplerindeki bireyler anksiyete bozukluklarına yatkındır.

Belirtiler

Anksiyete Belirtileri Nelerdir?

Anksiyete hastalığının birtakım belirtileri aşağıdaki üzeredir.

• Kendini gergin, huzursuz, panik halinde hissetmek
• Nefes darlığı, ağız kuruluğu yaşamak,
• Kötü bir şey olacakmış üzere telaşlı hal
• Kalp atışlarında yaşanan çok hızlanma
• Aşırı terleme
• Ellerde titreme hali
• Odaklanma, konsantrasyon problemleri
• Hazımsızlık sıkıntıları
• Kaygı duymayı tetikleyecek tesirlerden kaçınma hali
• Uyku sorunları en önemli semptomlardan sayılabilir.

Tanı Yöntemleri

Anksiyete Teşhis Yolları Nelerdir?

Belirtilerin varlığından eminseniz, hekiminiz fiziki muayenenizi yapıp, akabinde da tıbbi geçmişinize dair bilgilerle anamnezi dolduracaktır.

Tetikleyebilecek birtakım sıhhat şartlarını elimine edebilmek ismine kimi testler yapılmasını isteyebilir. Laboratuvar testlerinin hiçbiri anksiyete bozukluklarını özel olarak teşhis edemez, o yüzden yapılan testler, tıbbi geçmiş ve muayene evrelerinin bütünü rahatsızlığın teşhisi için kıymet arz eder.

Doktorunuz muhtaçlık dahilinde sizi bir psikiyatriste, psikoloğa yahut diğer bir akıl sıhhati uzmanına yönlendirebilir. Bu uzmanlar, sizin anksiyete bozukluğunuz olup olmadığını anlamak için çeşitli sorular sorabilir, muhakkak araçlar kullanabilir ya da birtakım testler uygulayabilir.

Değerlendirme etabında ki bir değerli nokta da semptomlarınızın ne kadar müddettir var olduğu ve ne kadar ağır olduğudur. Korku, kaygınızın günlük hayattan keyif almanızı engelleyecek seviyede olup olmadığını tabiplere bildirmeniz teşhis için epeyce mühimdir.

Tedavi Yöntemleri

Anksiyete Tedavi Teknikleri Nelerdir?

Anksiyete bozukluğunun belirtilerini azaltmak ve rahatsızlığı yönetmek için birçok tedavi alternatifi mevcuttur. Lakin en yaygın iki tedavi psikoterapi ve ilaçlardır. Hangi tedavi metoduna daha düzgün karşılık vereceğiniz, deneme-yanılma yoluyla saptanabilir.

Psikoterapi: Psikolojik danışmanlık ya da konuşma terapisi olarak bilinen psikoterapi, dert semptomlarınızı azaltmak için bir terapistle bir arada süreci geçirmeyi içerir. Bu danışmanlık tipinde hislerinizin, davranışlarınızı nasıl etkilediğine şahit olabilirsiniz. Psikoterapi, anksiyete bozukluğunuzu anlamanın ve direktörün yollarını öğrenmek için epey tesirli bir tedavidir.

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Bu psikoterapi çeşidi size olumsuz ve sizde panik yaratan niyetleri ve davranışları nasıl olumluya dönüştüreceğiniz kısmında size kılavuz olur. Sizde kaygı ve korku meydana getiren durumlara karşı kaygı duymadan yaklaşmanın ve bunları direktörün yollarını öğreneceğiniz faal bir tedavi prosedürüdür.

İlaç Tedavisi: Doktorunuz anksiyete semptomlarını hafifletmek için çeşitli antidepresanlar, ilaçlar, yatıştırıcılar kullanılabilir. İlaçların asıl hedefi kısa periyodik rahatlamadır, uzun vadeli kullanılması amaçlanmamaktadır. Ayrıyeten hangi ilacın size daha uygun geleceğine karar vermek ve artılarını eksilerini konuşmak ismine hekiminizle bir ortaya gelmeniz düzgün olacaktır.