Türkiye Afrika’da ne istediğini biliyor

Pan-Afrika Ligi (Umoja) Başkanı, tarihçi, aktivist ve siyasetçi Dr. Amzat Boukari-Yabara, Nijer’de yaşanan son gelişmeleri ve Türkiye – Nijer ilişkilerini aktardı.

Türkiye’nin Afrika’da ne istediğini bildiğini söyleyen Boukari-Yabara, Nijer’de durumun çok gergin olduğunu ve Fransa’dan kopma durumuyla ilk kez karşı karşıya kaldıklarını ifade etti.

Darbenin bölge için önemli olduğunu belirten Boukari-Yabara, “Burkina Faso ve Mali iki darbe bölgesi. Bu iki ülke de hem askeri rejim hem de hükümette siviller ile siyasi bir geçiş yaşanıyor. Nijer de aynı türden bir siyasi geçiş sürecine dahil edilmelidir. Batı Afrika’da, özellikle Sahel Bölgesi’nde bir darbe dalgası yaşıyoruz. Bu gruplar ordu tarafından yönetiliyor. Bunlar siyasi gruplar değil. Bunlar anayasal darbeler değil. Anayasal rejimin dışına çıkıyoruz. Bu durum Fransız ve Batılıların terör tehdidi sorununun bir sonucudur. Çünkü Fransa başından beri terörle mücadelede askeri çözümü Sahel’de kullanmaya karar vermişti” diye konuştu.

Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) ile ilgili bir durumun olduğunu hatırlatan Boukari-Yabara, “Çünkü ECOWAS’ta 15 ülke var. Şu anda bunlardan dördü yaptırım altında ve siyasi darbe nedeniyle ECOWAS Ginesi’nin dışındalar. Ayrıca Nijer, Mali ve Burkina Faso da bulunuyor. Şimdi elimizde Muhammed Bazum’un yeniden iktidara gelmesi için savaş çıkarma kararı var. Bu askeri müdahale fikri geçen ay zaten tartışılmıştı ve fikir bir sonraki grubun askeri bir çözüme ulaşması ve bizim de bir fikir birliğine varmamız içindi. Çünkü şu anda ECOWAS başkanlığını Nijerya Devlet Başkanı Bola Tinubu devraldı ama aynı zamanda Nijerya’nın başkanlığını da üstlendi” dedi.

Bola Tinubu’nun, Bazum’u kurtarmak için askeri müdahale çağrısında bulunmaya karar verdiğini hatırlatan Boukari-Yabara, Afrika Birliği ve ECOWAS arasında bir çatışma olduğunu aktardı.

“TÜRKİYE’NİN BÖLGEDE ÇOK ETKİLİ OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUM”

Türkiye’nin Sahel’de iyi bir tanıtım yaptığını vurgulayan Boukari-Yabara, şunları aktardı:

“Birkaç yıl önce Niamey’de bir konferans yaptığımı hatırlıyorum. Nijer’deki Türkiye Büyükelçisi de oradaydı. Seyirciler arasındaydı ve ana konuklardan biriydi. Sanırım kendisi bu konferansta hazır bulunan tek yabancı büyükelçiydi. Dolayısıyla Türkiye’nin bölgede çok etkili olduğunu düşünüyorum. Nijerli öğrencilerin de İstanbul’da, Ankara’da ve Muğla’da Türkiye üniversitelerinde eğitim gördüklerini biliyoruz. Türkiye ile Nijer arasında, Batı Afrika ülkelerinin çoğunda ekonomik olarak, siyasi olarak, diplomatik olarak yükselişte olan bir iş birliğimiz var. Türkiye Nijer’de bulunmaktadır. Kazan-kazan, ortaklık ihtimalinin olduğunu düşünüyorum. Kazan-kazan ilişkisi Türkiye’nin Afrika politikasıyla gerçekten çok iyi anlatılıyor. Bu arada Afrika’nın da yeni jeopolitiğin merkezini nasıl anlaması gerektiği konusunda eleştirel olmamız gerekiyor. Gençliği ve beyni için Afrika’nın doğal kaynaklarını, pazarlarını, pazarlarını arayan birçok yabancı gücün Afrika çıkarlarının yeni bir şekilde yeniden yapılandırılması gibi. Bu, Nijer ve diğer Batı Afrika ülkelerinin Türkiye’den ne beklediğiniz konusunda Türkiye ile net bir siyasi ilişki geliştirmek gerekiyor. Türkiye Afrika’da ne istediğini biliyor. Ancak Türkiye’den ne istediğinizi ve Türkiye’den ne istemediğinizi net bir şekilde söylemek gerekirse, hepsi bu ilişkileri güçlendirmek istiyor. Bu ilişkiler aynı zamanda sivil toplum için de geçerli olmalıdır. Afrikalı öğrencilerle Türk öğrenciler arasında değişim olmalı. Bunun, Nijer veya diğer Afrika ülkeleri ile Türkiye veya Afrika dışındaki herhangi bir ülke arasında eşit ilişki olması gerektiğini düşünüyorum. Bu durum eski Fransız sömürgeci gücünün reddedilmesiyle ortaya çıkmıştır. Afrika’nın, Türkiye dahil dünyanın geri kalanıyla ilişkilerinde yeni bir zemin oluşmasına yol açması gerekiyor.”