Sudan’da çatışmalar ateşkesin uzatılmasına karşın devam ediyor

Sudan ordusu ile Süratli Dayanak Kuvvetleri (HDK) ortasında 15 Nisan’dan bu yana devam eden çatışmalar, ateşkesin 5 gün daha uzatılmasına karşın devam etti.

Görgü şahitlerine nazaran, başşehir Hartum’un Umdurman bölgesinde çatışmalar yaşandı. Hartum’un güneyinde de şiddetli patlamalar olurken askeri uçakların havalandığı görüldü.

Öte yandan Sudan Egemenlik Kurulu Lideri ve Ordu Kumandanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, Hartum’un birtakım yerlerinde konuşlanmış kuvvetleri teftiş ederken, (HDK’yi kastederek) “aklın sesine yanıt vermezlerse” onlara karşı “öldürücü gücü” kullanmakla tehdit etti.

“Henüz öldürücü güçlerin tamamını kullanmadık”

Silahlı kuvvetlerin, halkı ismine bu savaşı yürüttüğünü tabir eden Burhan, “Henüz öldürücü güçlerinin tamamını kullanmadık, lakin düşman sese itaat etmez yahut aklın sesine yanıt vermezse onu kullanmak zorunda kalacağız.” dedi.

Burhan, yaşadıkları acılara karşın tüm Sudan halkının ordusunun ardında durmasını överek, ordunun, ülkedeki tüm karargahlarını elinde tuttuğunu belirtti.

Ateşkesin uzatılmasına ait olarak Burhan, “Ateşkes, mallarını yağmalayan, kutsallıklarını çiğneyen, azap yapan, vicdansızca öldüren isyancıların tacizlerinden bitkin düşen vatandaşlara hizmet akışını kolaylaştırmak maksadıyla onaylandı.” sözünü kullandı.

Burhan, silahlı kuvvetlerin zafere kadar savaşmaya hazır kalacağını ve “isyancıların” bu ülkeyi ele geçiremeyeceklerini vurgulayarak, zaferin kaçınılmaz olarak yakın olduğunun altını çizdi.

HDK, orduyu ateşkes ihlal etmekle suçladı

HDK ise Suudi Arabistan ve ABD’nin, ateşkesin sağlanmasıyla ilgili gayretlerini desteklediklerini açıkladı.

Orduyu ateşkesi ihlal etmekle suçlayan HDK, ateşkese bağlı kalacaklarını, başarılı bir formda geçmesi için önemli bir biçimde çalışacaklarını kaydetti.

Kısa vadeli ateşkes

Taraflar, ABD ve Suudi Arabistan aracılığında 20 Mayıs’ta, 22 Mayıs Pazartesi 21.45’ten itibaren geçerli olmak üzere bir haftalık ateşkes ilan ettiklerini açıklamıştı.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ateşkes yürürlüğe girdikten bir gün sonra Sudanlı generallerin son ateşkese uymamaları halinde yaptırımlarla yüzleşecekleri ikazında bulunmuştu.

Suudi Arabistan ve ABD, tarafların, 29 Mayıs’ta ateşkes muahedesini 5 gün daha uzatma konusunda muahedeye vardıklarını duyurmuştu.

İlan edilen ateşkesler müddetince çatışmalar sürmüştü. İki taraf da birbirini ateşkesi ihlal etmekle suçlamıştı.

Sudan’da ordu ile HDK ortasındaki çatışmalar

Ordu, bir vakitler desteklediği lakin bağımsız ve paralel bir ordu üzere davranması nedeniyle tehdit olarak gördüğü HDK’nin, 2 yıl içerisinde büsbütün orduya entegre edilmesini istemiş, HDK’nin ise sivil bir hükümetin akabinde yaklaşık 10 yıla yayılan bir süreçte bunu kabul edebileceğini açıklamasıyla başlayan kelam savaşı ve tırmanan gerginlik, 15 Nisan sabahı taraflar ortasında başşehir Hartum ve çeşitli kentlerde silahlı çatışmaya dönüşmüştü.

2019’da darbeyle devrilen Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir devrinde Darfur’da isyancılara karşı savaşmak, hudutları korumak ve asayişi sağlamak emeliyle milis yapılanma biçiminde oluşturulan ve giderek daha bağımsız bir yapıya kavuşan HDK’nin on binlerce mensubu bulunuyor.

Ülke içinde bir milyondan fazla kişinin yerlerinden edildiğini belirten Birleşmiş Milletler, çatışmalar nedeniyle 300 bin kişinin de etraf ülkelere kaçtığını açıkladı.

Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), Sudan’da devam eden çatışmalar nedeniyle 850 kişinin ömrünü yitirdiğini, 5 bin 500 kişinin ise yaralandığını bildirdi.