Su uzmanı profesör uyardı: “El Nino’ya dikkat”

Su uzmanı profesör uyardı: “El Nino’ya dikkat”

Prof. Dr. Yusuf Demir:

“Temmuz başından itibaren Avrupa’yı ve ülkemizi etkilemesi beklenen El Nino tesiriyle yaşanacak sıcaklık artışları orman yangınlarındaki riski de artıracaktır”

“Özellikle Karadeniz Bölgemizde yaz aylarında yaşanması beklenen seller ve su baskınlarına karşı mahallî idarelerimizin şimdiden önlem almasında kıymetli yarar vardır. 2023 yazında bu olayların sıklık ve şiddetinde artış beklenmektedir”

SAMSUN – Su uzmanı Prof. Dr. Yusuf Demir, “Temmuz başından itibaren Avrupa’yı ve ülkemizi etkilemesi beklenen El Nino tesiriyle yaşanacak sıcaklık artışları orman yangınlarındaki riski de artıracaktır. Bilhassa Karadeniz Bölgemizde yaz aylarında yaşanması beklenen seller ve su baskınlarına karşı lokal idarelerimizin şimdiden önlem almasında değerli yarar vardır. 2023 yazında bu olayların sıklık ve şiddetinde artış beklenmektedir” dedi.

Son yıllarda yaşanan iklim değişikliği ve global ısınmanın yağış rejiminde değişiklik, sıcaklık artışı, kuraklık, doğal afetler üzere olumsuz tesirlere sebep olduğunu belirten Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ziraî Yapılar ve Sulama Kısım Lideri Prof. Dr. Yusuf Demir, “Ülkemizde yaşanmakta olan kuraklık şartlarına bu yılın yaz aylarında global iklimin değerli bir döngüsünün de eklenmesi beklenmektedir. Bu, Güney Amerika’nın batı kıyısındaki okyanus sularının periyodik olarak ısınması sonucunda oluşan iklim olayı El Nino’dur. Bir tabiat olayı olan El Nino’nun ne vakit başlayabileceği konusunda net değerlendirmeler yapılamasa da geçmişte yaşanan süreçler ve şu an yaşadığımız iklim olayları haziran sonundan itibaren El Nin’onun dünyayı ve doğal ülkemizi etkileme ihtimali yüzde 60 üzere epey yüksek bir oranda kestirim edilmektedir. Bu tesirin yaz sonlarında oluşma varsayımı yüzde 80’dir. Bu kestirimler El Nino şartlarının yakın vakitte görülmeye başlayacağına işaret etmektedir. Ülkemiz de bu sene yaşanan bilhassa sonbahar ve kış yağışlarındaki azalma, kar yağışlarının hudutlu olması, yer üstü ve yeraltı su kaynaklarımızı direkt etkilemektedir. Yağışlarda ve su kaynaklarındaki azalma yaz aylarında ziraî üretimde kıymetli risk alanı oluşturmakta, bu besin eserleri fiyatlarında önemli artışa sebep olacağı kestirim edilmektedir. Bilhassa yaz aylarında El Nino tesiriyle ülkemizde sıcaklıkların 2-3 derece daha artması beklenebilir. Pasifik’te başlayacak El Nino evresinin tesirlerinin ülkemize ulaşması biraz vakit alabilir. Fakat bu sene aslında ortalamanın altında seyreden yağışlar ve ortalamanın üzerindeki sıcaklıklar El Nino tesiriyle daha da uç bedellere ulaşacağından, 2023 yılı bilhassa tarım ve su kaynakları açısından önemli sorunlar oluşturabilir. Bu tesirlerin şuurunda olarak şimdiden hazırlıklarımızı artırmaya başlamak zorundayız” diye konuştu.

“Balıkçılık bölümünde yaz aylarında yaşanabilecek değerli riskleri işaret etmektedir”

Türkiye açısından yaşanan sistemsiz iklim şartlarının El Nino’nun risklerini arttırdığını belirten Prof. Dr. Demir, “Ülkemizde kış ayları kurak geçmiş, ilkbaharda hudutlu da olsa yağış almış fakat sıcaklık değişimleri sistemsiz seyretmiştir. İlkbahar yağışları yüzey su kaynakları ve barajlarımızda makul bir düzelme gösterse de, yeraltı su kaynaklarımızdaki meşakkat büyük oranda devam etmektedir. Bu da yaz aylarında değerli bir su derdini işaret etmektedir. Bu süreçte mevsim kaymaları yaşanmakta, makul bölgelerde ekim-dikim dönemleri değişmekte ve kaymaktadır. Bu sürece eklenecek El Nino tesiri, olayın ciddiyetini ve tehdidin boyutunu ve tesirini artırmaktadır. Yaşanan süreç sonucunda haziran ortalarından itibaren ziraî üretimde önemli su ve sulama gereksiniminin oluşması hesaplanmaktadır. Mevcut su kaynaklarımızın kullanımı gerçek planlanamaz ve uygulanamaz ise değerli ziraî üretim bölgelerimizde sulamada su kahrı yaşayabiliriz. Beklenmedik alan ve eserlerde kıymetli sulama gereksinimi artışı görülebilir. Karadeniz Bölgesi’nde ve bilhassa Çarşamba ve Bafra ovalarında sulama gereksiniminin fındık dahil tüm ziraî üretimde artması beklenmektedir. El Nino tesiriyle karasal ısınma yanında tatlı su ve deniz suyu sıcaklıklarında da artışa sebep olması beklenmektedir. Bu da ülkemizde son yıllarda süratle gelişme gösteren balıkçılık dalında yaz aylarında yaşanabilecek değerli riskleri işaret etmektedir. Sucul ekosistem şartlarının ve su eserleri yetiştiricilerinin bu sürece bugünden hazırlanmaları, yaşanacak riskleri azaltma açısından değer taşımaktadır” biçiminde konuştu.

“Bu yaz doğal afetlerde artış olabilir”

Dünyada yaşanan global ısınma süreci ve beraberinde yaşanması mümkün El Nino iklim sürecinin yalnız sıcaklık artışı ve kuraklık değil, doğal afetlerde önemli artışları tetiklediğini söz eden Prof. Dr. Demir şunları söyledi:

“Özellikle Karadeniz Bölgemizde yaz aylarında yaşanması olası seller ve su baskınlarına karşı lokal idarelerimizin şimdiden önlem almasında değerli yarar vardır. 2023 yazında bu olayların sıklık ve şiddetinde artış beklenmektedir. Temmuz başından itibaren Avrupa’yı ve ülkemizi etkilemesi beklenen El Nino tesiriyle yaşanacak sıcaklık artışları, orman yangınlarındaki riski de artıracaktır. İlgili kurum ve ünitelerimizin hazırlıklı olması, yaşanması beklenen felaketlerin önlenmesine katkı sağlayacaktır. Sürecin hakikat yönetilememesi, evsel su kullanımı ve içme suyu gereksiniminde da emsal ıstırapların yaşanmasına sebep olabilir. Ülkemizin pek çok bölgesinde bu günden içme suyu rezervuarları sinyal vermektedir. Lokal idarelerin bu sürece hazırlanması muhtaçlıktan öte bir zorunluluktur. Su hasadı, su ayak izi, suyun tasarruflu kullanımı, geri kazanımlı su çalışmaları öncelikli çalışma alanı ve bahisler olmalıdır. Yaz aylarında pek çok kentimizde bidonlar ile içme suyu taşımak istemiyorsak bu sürece herkesin hazır olması ve katkıda bulunması gerekmektedir. Önlem almak bizden, takdir Mevla’dandır.”