Stressiz bir yaşam mümkün mü?

Stressiz bir hayat yaşamak günümüz dünyasında pek de mümkün değildir. Hayatımızın içinde olan ve devamlı gerilim oluşturacak şeylerin var olmasıdır. Bazen başımızdan geçen olayları elimizde olmadan denetim etmek epeyce zordur. Gerilim biz var epey bizimle devam edecek bir olgudur.

Gerilim hakkında ne kadar konuşsak da, gerilimin gerçekte ne olduğu birçok vakit net değildir. Birçok insan gerilimi başımıza gelen bir olay, yaralanma, ömür zorlukları,ayrılık, boşanma, iş kaybı vb. olarak alabilirler.
Gerilimi, bedenimizde, zihnimizde, davranışlarımızda tepkisel manzara olarak düşünebiliriz. Kalp çarpıntısı, korku ve kaygılarımız, tırnak yeme, agresifleşme üzere olaylar vakitle alakalı, verdiğimiz tepkisel yanıtlardır. Tüm bunlar değerli faktörlerdir. Fakat bizim kendimizin içinde olduğumuz durumlar hakkındaki fikirler ise kritik faktörlerdir.
Başımıza bir şey geldiğinde, otomatik olarak gelişen olayların, bizi tehdit edip etmediğine, durumla nasıl başa çıkmamız gerektiğine ve hangi maharetlere sahip olacağımıza karar verecek olan zihinsel mekanizmalarımızdır.
Gerilim olgusunu, her vakit başımıza gelen olumsuz olaylardan kaynaklandığını söyleyemeyiz. “stresli” olarak etiketlenen tüm durumlar olumsuz değildir. Bir çocuğun doğumu, işte terfi etmek yahut yeni bir meskene taşınmak tehdit edici olarak algılanmayabilir. Lakin, kendimizi tam olarak hazır hissetmediğimiz için bu durumlardan ötürü “stresli” olduğumuzu hissedebiliriz.

Birden fazla insan için gerilimi olumsuz bir kavram olarak görür. Bununla birlikte gerilim, bizi elimizden gelenin en uygununu yapmaya teşvik edebilir. Örneğin, sportmenler ekseriyetle olimpiyatların gerilimi ve baskısı altında dünya rekorları kırarlar. Orta ölçüde gerilim, bizi periyot ödevi yazmaya yahut imtihana hazırlanmaya motive etmeye yardımcı olur ve bu durumda gerilim, olumlu ve gereklidir. Bu nedenle, muhakkak bir ölçü gerilim dilek edilir, lakin fazlası ziyanlıdır.
Günümüzün talepleri ve baskıları tüm insanların gerilim yaşamasını garanti etmektedir. Gerilim hayatın bir yan eseridir. Bu fotoğrafın yürek verici kısmı, “aşırı” gerilimi nasıl denetim edeceğimizi yahut yöneteceğimizi öğrenebilmemizdir. Aslında, gerilimle başa çıkabilme yeteneğimize olan inanç, birçok vakit gerilim düzeylerini düşürmeye hizmet eder.
Gerilimle sağlıklı bir biçimde nasıl başa çıkabiliriz?
Gerilim kıymetli bir gayeye hizmet eder; tehditlere süratle cevap vermemizi ve tehlikelerden kaçınmamızı sağlar. Bununla birlikte, gerilime uzun mühlet maruz kalmak, zihinsel sıhhat meselelerine (örneğin, korku ve depresyon) yahut artan fizikî sıhhat sıkıntılarına yol açabilir. Çok sayıda araştırma, artan gerilim seviyelerinin fizikî hastalıklarla başa çıkma yeteneğini etkilediğini öne sürer.

Tüm gerilimden kaçınamazken, güzelleşme potansiyelini artıran, sağlıklı yollarla, bununla başa çıkmak için çalışabilmek hüneri değer kazanmıştır. Sıhhatimizi optimel bir seviyede tutabilmek için gerilimden uzaklaştıran yemek ve içmek, fizikî aktiviteler vb. bireylerin âlâ olmasını hissettirecektir.
Sağlıklı bir ömür usulü benimsemek ve fizikî sıhhati güçlendirerek gerilime karşı direnci artırmak kıymetli bir ihtiyaçtır. Sistemli antrenman yapmak fizikî aktivite, gerilimin tesirlerini azaltmada önlemede kıymetli bir rol oynar.

Uzm. Çocuk Gelişim/Psikoloji Bilim Uzm.
Yasemin TAŞ