Sarayiçi Kırkpınar Er Meydanı’nın öteki bir alana taşınması gündeme gelebilir

Edirne Sarayı’nın ihyası sonrası tarihi yapıların ortasında kalacak betonarme Sarayiçi Kırkpınar Er Meydanı’nın taşınması gündeme gelebilir.

Kırkpınar’ın birinci akıncı pehlivanları yenişemeden can verdiği için bitmeyen efsane güreşin devamı olarak sürdürülen yağlı güreşler, Edirne’ye altı saat uzaklıktaki bugün Yunanistan sonlarında kalan Samona köyünde doğdu. Güreşler, Cumhuriyet’in ilanı sonrası 1924 yılından itibaren Tunca Irmağı’nın ortasında kalan Sarayiçi adasında yapılmaya başladı.

Etrafı sazlıklarla çevrili er meydanı, 1985’te periyodun Başbakanı Turgut Özal’ın talimatıyla yenilendi. Birinci etapta onur tribünü ve kent istikametine gerçek olan tribünler betonarme olarak yine yapıldı, üzeri de uzay çatıyla kapatıldı. 1992’ye kadar geçen müddette tribünlerin hakem kulesinin tarafındaki kısmı eski halinde hizmet verirken, o yıl Kırkpınar’a gelen Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in talimatıyla buranın da imali için çalışmalara başlandı. Tribünler, 1996’da tamamlandı.

Zaman vakit taşınması ya da tarihi dokuya uygun olarak yenilenmesi gündeme gelen Edirne Sarayı’nın has bahçesinde yer alan Kırkpınar çayırının, son günlerdeki gelişmelerle taşınması fikrinin daha ağır bastığı görülüyor.

Edirne Sarayı’nın ihyası projesinin Mili Saraylar Başkanlığına dönemi sonrası saray, master planla kısa müddette ihya edilecek. Bu süreçte saray alanında kalan çayırın öteki bir alana kaydırılması kelam konusu olabilir.

Akademik çevrelere nazaran yeri hakikat yerde değil

Edirne Valisi H. Kürşat Kırbıyık, yaptığı açıklamada, Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nin yapıldığı alanın kendine ilişkin özel bir durumunun olduğunu söyledi.

661 yıllık Kırkpınar’ın Cumhuriyet periyodundan itibaren bugünkü yerinde yapılmaya başlandığını anımsatan Kırbıyık, “Akademik çevrelerin değerlendirmesine baktığınızda, çabucak orada bir yandan sarayın has bahçesi bir yandan da Balkan Harbi’nde askerlerimizin esir tutulduğu, bir kısmının ağaç kabuklarını yiyerek hayata tutunduğu, bir kısmının açlıktan şehit olduğu bir yer.” diye konuştu.

Kırbıyık, akademik çevrelerin Kırkpınar Er Meydanı’nın yerinin hakikat olmadığını değerlendirdiğini belirtti.

Yılların verdiği alışkanlıklar dışında başka faktörlerin de göz önünde tutulması gerektiğine vurgu yapan Kırbıyık, şöyle devam etti:

“Tabii yılların verdiği bir alışkanlık var güreş sporuyla ilgilenenler için. Kentin muhakkak bölümü orada olması gerektiğini düşünüyor lakin buna alternatif alanlar çalışılıyor. Malumunuz eldeki projeler de mevcut sahanın taban düzeyine kadar indirilip, tekrar yapılması doğrultusundaydı. Münasebetiyle madem yer düzeyine ineceksek yerin tekrar tartışılması gerektiğini ben de düşünüyorum.”

“Yeterince istifade edilmiyor”

Kırbıyık, Kırkpınar’ın Edirne’nin en kıymetli marka kıymetlerinden olduğunu vurguladı.

Kırkpınar Er Meydanı’nın yılda yalnızca bir hafta ya da 3-4 günü kapsayacak formda kullanıldığını anlatan Kırbıyık, şunları kaydetti:

“Geri kalan devrinde kentin bundan gereğince istifade etmediğini değerlendiriyorum. Biraz daha bu türlü yaşayan bir noktaya getirmemiz lazım. Orada da yapsak öbür yerde de yapsak içerisinde müze kısımları ve şov güreşlerinin de yapılacağı, bilhassa turist kafileleriyle ilgili yabancı ya da yerli turistlerin kentimizi ziyaret ettiklerinde şov güreşi olarak izleyebilecekleri, kayda alabilecekleri bir kısmın oluşmasının da turizm açısından çok yararlı olacağını değerlendiriyorum.”

Kırkpınar 1924’ten bu yana has bahçede

Edirne Belediye Lideri Recep Gürkan da 1924’ten bu yana Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nin bugünkü yerinde yapıldığını belirtti.

Gürkan, Edirne Sarayı’nın has bahçesinde yapılan Kırkpınar’ın 2010 yılında UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne girdiğini anımsattı.

Edirne Sarayı’nın ihyası çalışmalarından şartsız Ulusal Saraylar Başkanlığı ve bilim konseyine dayanak vereceklerini lisana getiren Gürkan, “Kırkpınar’la ilgili kesinlikle değerlendirmeler yapılacaktır. Bu, bugünden şu anda verilebilecek bir karar değil. Ancak has bahçenin bu proje kapsamında bir düzenlemeye muhtaçlığı olduğu açıktır. Bilim heyetimizin da teklifleriyle, görüşleriyle, tavsiyeleriyle önümüzdeki süreçler içerisinde hem halkın kullanımı hem var olan kültürel kıymetlerimizin korunması açısından ortak bir bakış açısı, ortak bir projeyle kesinlikle kıymetlendirme olacaktır.” diye konuştu.

Güreş ağası Selim: “Er meydanı yenilenmeli”

Kırkpınar Güreş Ağası Seyfettin Selim ise Kırkpınar alanının yenilenmesi gerektiğini lisana getirdi.

Kırkpınar Er Meydanı’nın şimdiki durumunun Edirne’ye yakışmadığını savunan Selim, “Daha evvelki bir konuşmamda eski Gençlik ve Spor Bakanı’na ‘Benim adımı verin ben yapayım.’ dedim. Hem çok çukurda, hem suyun altında kalıyor hem de bu tesis Türkiye’ye yakışmıyor. Yüzlerce top alanı yapılıyor bir tane de Kırkpınar Er Meydanı olsun aslanlar üzere. İçinde güreşle ilgili her şey olmalı. Güreşçilerin kalacağı, yıkanacağı, yemek yiyeceği kısımların hepsi içinde olsun bu tesisin.” tabirlerini kullandı.