Şantiyeler emekçi bekliyor… İnşaatlar artıyor lakin çalışan bulmak giderek daha sıkıntı

Yurtdışına giden işgücü ve kâfi sayıda eleman yetişmemesi, inşaat dalında yeni bir krize neden oluyor. Dal temsilcilerine nazaran bugün artan maliyetlerin yanında bir öbür kıymetli bir sorun da yeteri kadar emekçi olmaması. Pandemi sonrası başlayan sorunun sarsıntıyla birlikte arttığını belirten bölüm temsilcileri acil tedbir alınması gerektiğine dikkat çekiyor. “Önce ne kadar emekçi gerektiği tespit edilmeli” diyen inşaat dalının dernek liderleri, yurtdışına personel gönderiminin muhakkak bir müddet durdurulmasını, giden emekçilerin dönmeleri için teşvik edilmesini, Türkiye’ye yurtdışından personel getirilmesini ve mesleksel eğitimle yeni işgücü yaratılmasını öneriyorlar.

‘İSTEDİĞİMİZ SURATI YAKALAYAMIYORUZ’

İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Lideri Nazmi Durbakayım, yaklaşık bir yıldır inşaat bölümünde emekçi sorunu yaşandığını söyledi. Zelzeleyle birlikte 11 vilayette artacak inşaat çalışmalarıyla sorunun büyüyeceğini belirten Durbakayım süreci şöyle anlattı; “Çalışanların yurtdışını ya da kamu işlerini seçmesi özel bölümde sorun yaratıyor. Mühendis var lakin orta elaman bulamıyoruz. Taşeronlar da durumu biliyor ve fiyat artırıyor. Firmalar mecbur kaldığı noktada kabul ediyor. Aşikâr meslek kümeleri da kendi ortalarında örgütlenip fiyatları artırıyor. İş makineleri ve bunları kullanacak şahıslar noktasında da sorun var. Artık yaşadığımız zelzele felaketi nedeniyle iş makineleri bu vilayetlere gitti. Oradaki inşaatlar artınca öbür vilayetlerde emekçi sorunu daha da büyüyecek.” Meseleye acil tahlil beklediklerini belirten Durbakayım, “Pandemi üzere kuvvetli bir süreçten geçtik ve inşaatlarda istediğimiz suratı yakalayamıyoruz. Bir an evvel firmalara da yetki verilip eleman yetiştirmenin önünü açmalıyız” diye konuştu.

ÖNCE İŞGÜCÜ PLANLAMASI

Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) Lideri Mehmet Kalyoncu da inşaat kesiminde personel sorunu yaşandığını, hatta sarsıntı bölgesinde çalışanların koşullar nedeniyle ek fiyatlar talep etmeye başladığını söyledi. Pandemiyle başlayan bu sorunun giderek arttığını ve zelzeleyle derinleştiğini belirten Kalyoncu, ‘işgücü planlaması’ yapılmasını önerdi. Kalyoncu, “Ülkemizde yapılacak altyapı çalışması, zelzele bölgesinde yapılacak konut sayısı aşikâr. Özel dalda de üretim kapasitesi öngörülebilir. Tüm bunlar bir ortaya getirilip işgücü muhtaçlığı ve mevcut sayılar karşılaş-tırılmalı. Sonrasında bir yol haritası hazırlan-malı ve tedbirler alınmalı” dedi. Türkiye’de son yıllarda çok sayıda çalışanın yurtdışına yöneldiğini belirten Kalyoncu, “Bu işgücü nasıl geri getirilir, ülkede nasıl yeni işgücü yaratılır düşünülmeli. Ayrıyeten daha sonra Türkiye’ye yurtdışından personel getirilmesi gerek mi, incelenebilir. Evet bugün emekçi sorunu var fakat Türk yapı kesimi dinamik ve meselelerle baş edebilecek güce sahip. Yapılacak çalışmalarla bunu aşarız” sözlerini kullandı. İnşaat materyalleri tedariğinde ise bir sorun öngörülmediği belirtiliyor. Gerçek uyumla hem zelzele bölgesi, hem de öteki vilayetler için kâfi gereç üretimi yapılacağını belirten Türkiye İnşaat Materyali Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) Lideri Tayfun Küçükoğlu, “Deprem bölgesindeki sanayi şirketlerinde hem göç hem de yaşanan travma nedeniyle emekçi bulma sorunu ve buna bağlı kapasite kayıpları oldu. Lakin tüm Türkiye geneline
bakarsak bir kapasite sorunu öngörmüyoruz” biçiminde konuştu.

ÜÇ TEKLİF SUNULDU

“Nitelikli personel bulamıyoruz” diyen inşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Genel Lideri Tahir Tellioğlu, “Üyelerimizden bu mevzu için çok sayıda şikâyet alıyoruz. Hem personel yok hem de istenilen sayılar beklenenin çok üzerinde. Bir ihaleye teklif verilmiş, orada hesap edilen personel masrafı iki katına çıkmış. Artık o firma nasıl süreci tamamlayacak? Nitelikli bir ustanın günlük yevmiyesi 1000-1200 liraya ulaştı. Üstelik zelzele bölgesinde binlerce konut yapılacak. Bunların süratlice tamamlanması için de sorunun tahlili önemli” halinde konuştu. Personel sorunu için, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile yaklaşık bir ay evvel görüştüklerini belirten Tellioğlu, teklifleri şöyle sıraladı:

– 2023 yılı sonuna kadar inşaat kesimi çalışanlarının yurtdışına çalışmaya gitmesi durdurulmalı.

– Bize uyumlu ülkelerden, personel getirilmesi kolaylaştırılmalı.

– Meslek lisesi sayısı artırılarak yeni eleman yetişmesi sağlanmalı.