Lübnan’da siyasi partiler ortasındaki uzlaşmazlık nedeniyle yeni cumhurbaşkanı aylardır seçilemiyor

Lübnan’da yeni cumhurbaşkanının aylardır seçilememesi nedeniyle idaredeki boşluk devam ediyor.

Lübnan Meclisi, misyon mühleti geçen yıl ekim sonunda dolan eski Cumhurbaşkanı Mişel Avn’ın yerine gelecek ismi belirlemek üzere 29 Eylül’den bu yana 10 oturum düzenledi, fakat siyasi partiler uzlaşamadığı için şimidiye kadar kâfi oyu alan aday çıkmadı.

Meclis Lideri Nebih Berri’nin davetiyle bugün düzenlenmesi beklenen 11. oturumun da iptal edildiği duyuruldu.

Cumhurbaşkanı adaylarında “Hristiyan olma” kuralının arandığı ülkede, iç uyuşmazlıkların yanı sıra tarafları cumhurbaşkanı seçimini kolaylaştıran adımlar atmaya sevk edecek dış teşebbüslerin başarısızlığı üzere nedenler de göz önüne alındığında mevcut krizin tahlili şimdilik uzak görünüyor.

İç anlaşmazlıklar

Konuya ait AA muhabirine değerlendirmede bulunan Lübnanlı siyasi analist Alan Sarkis, siyasi güçler ortasında temaslar olsa bile bunun bir sonuç getirmeyeceğini söyledi.

“Siyasi güçler ortasındaki uyuşmazlık hala çok büyük. Cumhurbaşkanı seçiminin, Lübnan dışından gelecek bir işarete bağlı olduğunu düşünüyorum.” diyen Sarkis, siyasi kümelerin bir başkasına hiçbir halde taviz vermediğini ve kendi durduğu yerden geri adım atmadığını belirtti.

Lübnanlı analist, “Herkesin üzerinde ittifak ettiği bir isim de yok. Hizbullah ve destekçilerinin de kendi adayları konusunda ısrarcı oluşu, iç temas ve görüşmeleri sonuçsuz bırakıyor.” tabirlerini kullandı.

Öne çıkan adaylar

Siyasi uzman Haldun eş-Şerif ise öne çıkan birtakım cumhurbaşkanı adaylarından kelam etti.

Şerif, bunlardan birinin Hizbullah ile Özgür Yurtseverler Hareketi Partisi önderi Cibran Basil dışındaki müttefiklerinin desteklediği Süleyman Franciye, başkasının de Sosyalist Parti, Lübnan Kuvvetleri ve bağımsızlar tarafından desteklenen Mişel Muavvad olduğunu kaydetti.

Şerif, bir üçüncü adayın ise şu ana kadar ilan etmese de Genelkurmay Lideri Joseph Avn olabileceğini söz etti.

Lübnanlı uzman, “Cumhurbaşkanı konusunda şu ana kadar bir isim üzerinde uzlaşı sağlanamadı. Hizbullah Genel Sekreteri, son konuşmasında ‘direnişi’ engellemeyecek, tüm siyasi güçlerle irtibat sağlayabilecek ve ülkeyi yönetebilecek bir cumhurbaşkanı istediklerini açıkça tabir etti. Cumhurbaşkanı adayı için kriterler var fakat şahıslarla ilgili uzlaşı yok. Bu da yakın vadede içinden kolay çıkılmayacak bir boşlukla karşı karşıya olduğumuz manasına geliyor.” dedi.

Şerif, ülke dışından da bu bahiste baskı ya da değer gösterme durumunun olmadığını, yalnızca takip durumunun sürdüğünü lisana getirdi.

Paris toplantısı

Siyasi analist George Akuri, Lübnan konusunda Fransa, ABD, Katar ve Suudi Arabistan ortasında ocak ayı ortasında Paris’te yapılması beklenen toplantıya değindi.

Akuri, Lübnan’dan iştirakin olmayacağı toplantıya ait, “Başta Suudiler olmak üzere Körfez tarafı Hizbullah’tan rastgele bir adayı desteklememe konusundaki halini devam ettirdiği sürece Paris toplantısı yapılsa bile bir çıkış yolu bulunamayacaktır.” dedi.

Son periyotta Genelkurmay Lideri Joseph Avn’ın adaylık konusunda öne çıktığını kaydeden Akuri, “Avn’ın dış ülkelerle bir sorunu yok lakin içeride Cibran Basil onu desteklemeyecek zira sonraki devir için popülaritesine bir tehdit oluşturuyor. Hizbullah ise Avn’a karşı olduğunu açıklamadı. Lakin o da evvelki periyotta ABD ile olan bağları nedeniyle Avn’ı eleştirirdi.” diye konuştu.

Lübnan’daki El-Ahbar ve En-Nehar gazetelerinde yer alan haberlere nazaran, Fransa, ABD, Katar ve Suudi Arabistan, açıkça ilan etmeseler de Avn’ın adaylığı konusunda açık ve olumlu bir hale sahip bulunuyor.

Avn da 46’ncı oturumda seçilmişti

Fransızlardan bağımsızlığın kazanıldığı 1943’ten bu yana Lübnan’da cumhurbaşkanlığı koltuğu 4. kez boş kalıyor.

Ülkede 6 yıl cumhurbaşkanlığı yapan Mişel Avn da Mecliste 46’ncı oturumun sonunda seçilebilmişti.

Bölgesel ve global güçlerin siyaset üzerinde tesirinin sürdüğü Lübnan’da anayasa gereği ülke idaresi Müslümanlar ile Hristiyanlar ortasında yarı yarıya paylaşılıyor.

Anayasaya nazaran cumhurbaşkanı Maruni Hristiyanlardan, başbakan Sünnilerden ve Meclis Lideri ise Şiilerden seçiliyor.