Kamuya borçların yapılandırılmasına ait teklif Plan ve Bütçe Kurulunda

TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde, kamuya olan borçların yapılandırılmasını da içeren Birtakım Alacakların Yine Yapılandırılması ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşmelerine devam ediliyor.

Komisyonda, teklif üzerinde milletvekilleri kelam aldı.

CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, verginin devlet egemenliğiyle ilgili çok değerli bir husus olduğuna işaret ederek, düzenlemenin getirisinden fazla götüreceğinin çok olabileceğini öne sürdü.

Kuşoğlu’nun sorusu üzerine vergi alacağının gecikme artırımı hariç vergi alacağının aslının 521 milyar lira olduğunu söz eden teklifin birinci imza sahiplerinden AK Parti Küme Başkanvekili ve Kayseri Milletvekili Mustafa Elitaş, 316,1 milyar lira gecikme artırımı ile toplam 837,3 milyar lira alacak bulunduğunu lisana getirdi.

Elitaş, 500 milyar liraya yakın kısmının tahsil kabiliyetinin kalmadığını lisana getirerek, “Burada 300 ila 350 milyar liralık bir kısmın bu barış kapsamına gireceğini düşünüyoruz.” sözünü kullandı.

Sosyal Güvenlik Kurumunun 196 milyar lira alacak aslı bulunduğunu anlatan Elitaş, 166 milyar lira gecikme artırımı ile toplam 362 milyar alacağın bu sistemle yapılandırmaya gireceğini kaydetti.

Konuşmasını sürdüren Kuşoğlu, bugüne kadar misal düzenlemeler olduğunu lakin bu düzenlemelerin bir yararı olup olmadığını sordu. Kuşoğlu, “Gördüğüm kadarıyla bir yararı yok, artıyor, azalmıyor.” değerlendirmesinde bulundu.

Yapılan benzeri düzenlemelere rağmen borçlu sayısının arttığını aktaran Kuşoğlu, “Şimdiye kadar yapılan bu düzenlemeler, çıkan af kanunları demek ki çok büyük sorun, problem getirmiştir Maliye Bakanlığına ve Maliye Bakanlığının fonksiyonunu yok etmiştir. Maliye Bakanlığının vergi toplama fonksiyonu yoksa devlet de yoktur. Maalesef, o denli arkadaşlar. Devleti yok etmişiz, bu tespiti yapmamız lazım.” diye konuştu.

Özel köprü geçişlerini, yol geçişlerinin borçlarının da kapsama alınması gerektiğini söyleyen Kuşoğlu, lüks yapılaşmanın olduğu birtakım yerlerin hala köy üzere gözükmesine karşın bu yerlerde belediye gelirlerinin yüzde 50 azaltılmak istendiğini ileri sürdü. Kuşoğlu, bunun hakikat olmayacağını tabir ederek, farklı bir kriter konması gerektiğini savundu.

“Vergisini ödemeyenler için ‘vergi affı’ getirildi”

HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, kapitalist tertipte yüzde 1 ya da yüzde 5’in kazanacağını lakin geri kalanın kaybedeceğini ileri sürerek, kapitalist nizamlarda dahi adaleti sağlayacak düzenekler bulunduğunu söyledi.

Paylan, kazanan ile kaybedenler ortasındaki dengeyi sağlayacak düzeneğin vergi düzeneği olduğuna işaret ederek, “Bu vergi affı yasasını niçin getirdiniz, niye getirdiniz?” diye sordu.

Gayrisafi hasıladan işverenlerin aldığı hissenin 2022 yılında yüzde 40’tan yüzde 55’e çıktığını, personellerin aldığı hissenin ise yüzde 38’den yüzde 25’e düştüğünü tez eden Paylan, “Gelir ve servet eşitsizliğinin bu kadar yüksek olduğu bir ülkede vergi afları neye yol açar?” dedi.

Vergisini ödemeyenler için “vergi affı” getirildiğini argüman eden Paylan, şöyle konuştu:

“Bakın, bu getireceğiniz vergi affı yasası aslında yok olmuş vergi ahlakını daha da fazla yok edecek. Siz bu yaptığınız uygulamalarla ne yapıyorsunuz biliyor musunuz? Dürüst olmaya çalışan mükellefleri dahi yoldan çıkarıyorsunuz, tezle söylüyorum. Dürüst kalmaya çalışan çok sayıda mükellef var ya çoğunluğu da böyleydi, siz bozdunuz onların ahlakını. Vergisini dürüst ödeyen yurttaşlarımızı ‘keriz’ durumuna düşürüyorsunuz.”

Paylan, küçük esnafı, KOBİ’leri koruyacak 50 bin lira, 100 bin lira üzere bir sayının yapılandırılmasının sağlanmasını, büyük sayıların buna dahil edilmemesini ve vergi affı maddelerine son verecek bir düzenek kurulmasını istedi.

“Ekonomimize, ülkeye bir katkı sağlamıyoruz”

İYİ Parti Ankara Milletvekili Durmuş Yılmaz, yapılan işin günü kurtarmak manasına geldiğini ve uzun vadeli bir iş yapılmadığını ileri sürerek, “Ekonomimize, ülkeye ve topluma bir katkı sağlamıyoruz, işlerimizi kolaylaştırmıyoruz. Günübirlik, ortaya çıkan taleplere reaksiyon veriyoruz, bunu hallediyoruz; gerisinden, bir süre sonra tekrar tıpkı problemle karşılaşıyoruz, ikinci, üçüncü… Bundan sonra bu türlü bir düzenlemeyle ilgili yasanın gelmeyeceğinin hiçbir garantisi yok, geçmişte olmadığı üzere.” tabirlerini kullandı.

Gerçekten mali alan yaratıldıysa, bütçe açığı yoksa 2-3 bin lira üzere alacakların silinip geriye kalan alacakların toplanması teklifinde bulunan Yılmaz, dar gelirli bölümün desteklenmesini istedi.

MHP İstanbul Milletvekili İsmail Faruk Aksu, geniş bölümlerin beklentisi olan bir kanun teklifini getiren milletvekillerine teşekkür ederek, global ekonomiyi olumsuz etkileyen gelişmelerin Türkiye’yi de etkilediğini kaydetti.

Türkiye yaptığı atılımlarla, aldığı önlemlerle, iktisat siyasetleriyle dünyada müspet istikamette ayrışan ülkelerden birisi olduğuna işaret eden Aksu, “Bununla birlikte, birtakım bölümlerin kasvetleri oldu, bunlara ait devlet dayanakları oldu. Maliyenin devre dışı kaldığı fikrine katılmak mümkün değil. O denli olsaydı içinde bulunduğumuz yıl içerisinde bütçe performansı bu kadar yeterli olmazdı, açığımız bu kadar azalmazdı, faiz dışı fazla verilmezdi, vergi gelirleri bu kadar artmazdı.” diye konuştu.

Kamu alacaklarının yine yapılandırılması, birtakım alacaklardan vazgeçilmesi, matrah artırımı, işletme kayıtlarının düzenlenmesi hakkı, ayrıyeten birtakım işlerde vergi istisnası getirilmesinin son derece değerli olduğunu vurgulayan Aksu, trafik cezalarının affı konusunda toplum vicdanını yaralayacak birtakım konuların kapsam dışı bırakılmasını da kıymetli bulduklarını kaydetti.

Aksu, MHP olarak kanun teklifini desteklediklerini bildirdi.

AK Parti Manisa Milletvekili Uğur Aydemir, mükelleflerden, vatandaşlardan, meslek mensuplarından gelen talepler doğrultusunda bir çalışma yapıp kanun teklifini hazırladıklarını söz etti.

Pandemi ile Rusya ve Ukrayna ortasındaki savaşın, iklim krizinin global ekonomiyi olumsuz tarafta etkilediğini belirten Aydemir, yüzde 1’in iktidarı oldukları tarafındaki tenkide reaksiyon gösterdi.

Herkesi düşündüklerini lisana getiren Aydemir, çıkarılan kanunlarla mükelleflerin sistemde tutulmak istendiğini söyledi.

Aydemir, devletin sıkıntı durumda kalana yardım etmesinin doğal olduğunu belirterek, “Zor durumda kaldıysa mükellefler biz ona yardım ediyoruz. Burada af diye bir şey yok. Bizim getirdiğimiz kanun teklifi büsbütün yapılandırma kanunu, kamu alacaklarının yapılandırılması. Kılı kırk yararak bütün mükelleflerimizi, bütün vatandaşlarımızı düşünerek cumhuriyet tarihinin en büyük yapılandırmasını yapıyoruz ve bu teklifi hazırlayan, emeği geçen bütün arkadaşlarımıza teşekkür ediyorum.” sözlerini kullandı.

Teklifin görüşmelerine devam ediliyor.