İsrail’de Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesine karşı kitlesel protestolar yapılıyor

TEL İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun yargının yetkilerini kısıtlayan yasa teklifi ve sağ siyasetlerine reaksiyon gösteren on binlerce kişi, başşehir Tel Aviv ve başka kentlerde toplandı.

İsrail’deki sivil toplum kuruluşları, hukukçular ve yüksek teknoloji dalları üzere meslek kümelerinin daveti üzerine on binlerce kişi meydanlara indi.

İsrail polisi, şovların odak noktası Tel Aviv’deki meydanlara çıkan yolları gün içinde trafiğe kapattı ve etrafta ağır güvenlik tedbiri aldı.

Tel Aviv kent merkezindeki Eliezer Kaplan Caddesi’nde toplanan her yaştan binlerce gösterici İsrail bayrakları taşıdı. Göstericiler, “diktatörlüğe hayır” ve “demokrasi” sloganları attı. Kurulan sahnelerde eski siyasetçiler, sanatkarlar ve önde gelen isimler kelam aldı.

İsrail basınına nazaran, Tel Aviv’deki şovlara yaklaşık 50 bin kişi katıldı.

İşgal zıddı küme da gösterilerde

Tel Aviv’deki şovlar sırasında İsrail’in Batı Şeria ve Doğu Kudüs’teki işgalini protesto eden bir küme da Filistin bayrakları ve “Başka bir ulusu işgal eden bir ulus asla özgür olamaz.” yazılı pankart taşıdı.

Bu kümede yer alan İsrailli Mischa Raichman, AA muhabirine, “buradaki kalabalığın ilgisini İsrail’in sürdürdüğü işgale çekmek” istediklerini söyledi.

İnsanları ikna etmeye çalıştıklarını aktaran Raichman, “Eğer ki beşerler işgalden bahsetmiyorsa, bu işgali bitiremezsek, demokrasi olmayacak. İşgalle demokrasi olamaz. Bu beşerler demokrasi ve bu hedefle hükümetle uğraş için burada. Biz de ‘işgal varken demokrasi olmaz’ diyoruz.” dedi.

Raichman, toplanan kalabalık içinde azınlık oldukları sorulması üzerine “işgale karşı duran kitleyi artırmak için buraya geldiklerini” lisana getirdi.

İsrailli Amita Becker de İsrail hükümetinin yargı düzenlemesini protesto etmek için buraya geldiğini belirtti.

Bazı kümelerin “İsrail işgali bitmeden demokrasinin sağlanamayacağı” görüşünü savunmasını kıymetlendiren Becker, “Bu bir yerde hakikat. Zira demokrasi için iki tarafın da (İsrailliler ve Filistinliler) eşit olması lazım. İşgal bunun bir modülü ancak bu fotoğrafın tamamı değil. İşgal sıkıntılardan birisi, ama protestoya gelme nedenimiz işgal değil… İsrail’de Araplar ve Museviler var. Demokrasi olması için bunların eşit olması lazım.” diye konuştu.

Polis ana yolu kapatmaya çalışan kümeye müdahale etti

Bir küme gösterici Tel Aviv’deki ana yolu bir kaç sefer farklı noktalardan kapatmaya çalıştı. İsrail polisi, göstericileri güç kullanarak yoldan çıkardı. Polis ve göstericiler ortasında vakit zaman arbede yaşandı.

Tel Aviv’in dışında kuzeydeki Hayfa’da da İsrail basınına nazaran yaklaşık 8 bin kişinin katıldığı şovlar gerçekleştirildi. Göstericiler, “Ne yağmur ne soğuk bu protestoyu durduramaz” biçiminde sloganlar attı.

Gösterilere Hayfa’da katılan ana muhalefet önderi Gelecek Var Partisi Lideri Yair Lapid yaptığı konuşmada, göstericilerin ülkesini kurtarmaya çalıştığını belirterek, “Sokaklarda, Meclis’te, mahkemelerde çaba edeceğiz. Ülkemizi kurtaracağız zira demokratik olmayan bir ülkede yaşamak istemiyoruz.” dedi.

Aynı biçimde, Kudüs ve öbür kentlerde de eş vakitli protestolar yapıldı.

İsrail basınındaki haberlere nazaran, Avrupa’daki Paris, Münich üzere kentlerde de Netanyahu hükümeti siyasetlerine karşı protesto şovları düzenlendi.

Netanyahu hükümetinin siyasetlerine karşı protestolar, bölgede baskın, akın ve can kayıplarının arttığı bir atmosferde gerçekleşiyor.

Yılbaşından bu yana en az 35 Filistinli öldürüldü

İşgal altındaki Doğu Kudüs’ün Silvan Mahallesi’nde 28 Ocak’ta 13 yaşında bir Filistinli, cumartesi sabahı silahlı akın düzenleyerek iki İsrailliyi yaralamıştı.

Doğu Kudüs’te bulunan bir Yahudi yerleşim ünitesindeki sinagogun yakınlarında 27 Ocak cuma gecesi düzenlenen silahlı atakta 7 kişi hayatını yitirmiş, 3 kişi de yaralanmıştı.

İsrail polisi, olay yerinden araçla kaçan saldırganı kovalayarak, silahlı çatışma sonrasında etkisiz hale getirdiğini açıklamıştı.

İsrail ordusunun, işgal altındaki Batı Şeria’nın kuzeyindeki Cenin Mülteci Kampı’na 26 Ocak’ta sabah saatlerinde düzenlediği baskında ortalarında 60 yaşında bir bayanın da yer aldığı 10 Filistinli öldürülmüştü.

Baskın üzerine bölgede çıkan olaylarda işgal altındaki Doğu Kudüs’ün er-Ram beldesinde de 22 yaşında bir Filistinli hayatını yitirmişti.

İsrail askerlerinin açtığı ateş sonucu işgal altındaki Doğu Kudüs ve Batı Şeria’da yılbaşından bugüne ortalarında bayan ve çocukların yer aldığı en az 35 Filistinli öldürüldü.

Netanyahu hükümetinin “yargı reformu”

Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkemenin yetkilerini sonlandıran, yargının, yargıçların seçimi üzerindeki tesirini azaltan bir yasa planladıklarını duyurmuştu.

Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının kimi yetkilerini meclise devretmeye yönelik atakları, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı sistemi ortasında tansiyona yol açmıştı.

Ülkedeki en yüksek yargı merci olarak misyon yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, Anayasa taslağı olarak kabul edilen “temel yasalara” muhalif olduğu gerekçesiyle Meclisin çıkardığı kanunları bozma yetkisine sahip.

Netanyahu hükümeti, açıkladığı yargı düzenlemesinde, Yüksek Mahkemenin, Meclisin çıkardığı kanunları bozma yetkisinin elinden alınacağını belirtmişti.

İsrail Yüksek Mahkemesinin 18 Ocak’ta Netanyahu hükümetinde birden fazla bakanlık misyonu üstlenen Şas Başkanı Arya Deri’nin “vergi kabahatlerinden karar giydiği için” kabinede yer alamayacağına hükmetmesiyle, iktidar-yargı krizi derinleşmişti. Netanyahu, geçen hafta mahkeme kararı üzerine Deri’yi vazifeden almıştı.

İsrail Başsavcısı Gali Baharav-Miara, hükümetin yargı düzenlemesine karşı itirazlarını yazılı olarak iletmiş, korkularının “güçler ayrılığı, yargının bağımsızlığı ve ferdi hakların korunmasının” bozulması üzerinde toplandığını paylaşmıştı.