IKBY’li yetkili PKK’nın Sincar’dan çıkarılmasını içeren mutabakat uygulanmadıkça Ezidilerin meskenlerine dönemeyeceğini söyledi Açıklaması

Irak Kürt Bölgesel İdaresi (IKBY) İçişleri Bakanlığı Kriz Masası Genel Müdürü Hüseyin Kelari, Irak ordusu ile terör örgütü PKK’nın Sincar’da Mayıs 2022’deki çatışması nedeniyle 10 binden fazla Ezidi’nin meskenlerini terk etmek zorunda kaldığını hatırlatarak, “Sincar Mutabakatı uygulanmadıkça, bu bölgede hiçbir halde güvenlik sağlanamaz ve halk meskenlerine dönemez.” dedi.

Kelari, Irak’ın Musul kentine bağlı Sincar ilçesindeki güvenlik durumu, IKBY’deki mülteciler ve milletlerarası yardım kuruluşlarının mültecilere yönelik azalan dayanaklarına ait AA muhabirine değerlendirmede bulundu.

IKBY’de 930 bin 888 mülteci ve sığınmacının yaşadığını belirten Kelari, bu bireylerin yüzde 30’unun kamplarda, yüzde 70’inin de kamp dışında yaşadığını söyledi.

Kelari, “Sığınmacıların bir kısmı Musul, Diyala, Enbar ve Salahaddin’den, bir kısmı da Sincarlılardan oluşuyor, bunların sayısı da 300 bin civarında. DEAŞ’ın 2014 saldırısından beri konutlarına dönemiyorlar.” tabirlerini kullandı.

Uluslararası yardım kuruluşlarının takviyeleri azaldı

Aralık 2022’de Irak Göç ve Göçmenler Bakanlığı ile sığınmacıların durumuna ait bir toplantı düzenlediklerinden kelam eden Kelari, şöyle devam etti:

“Kendilerine sığınmacıların telaşlarını aktardık ve IKBY’deki ofislerinin sığınmacıları ziyaret edebileceklerini söyledik. Sığınmacıların kendilerinin de tasalarını onlara anlatmasını istedik. Kamp ve kamp dışında gerçekleştirdiğimiz bir ankette, sığınmacılar şimdiye kadar ne meskenlerinin ıslah edildiğini ne de güvenliğin sağlandığını söylediler.”

Kelari, yardım kuruluşlarının evvelce mültecilere daha fazla yardım ettiğini hatırlatarak, 2022 yılında Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), UNICEF ve UNESCO üzere kurumların Irak ve IKBY’ye gelen yardımlarının azaldığına dikkati çekti.

Her bir sığınmacı yahut mültecinin 2,5 yahut 3 dolar üzere bir maliyetinin kelam konusu olduğunu belirten Kelari, “Irak Göç ve Göçmenler Bakanlığı ve Sığınmacı İşleri Kurulu ile işbirliğimiz sürüyor. Sığınmacıların dönmesi için kendi bölgelerinde kâfi hizmet sağlanması ve güvenlik önlemlerinin alınması gerekiyor.” sözlerini kullandı.

“Irak, bu yasa dışı kümeleri (PKK) Sincar’dan çıkarmadığı surece, bu mutabakat (Sincar) uygulanmaz”

Kelari, Sincar’daki güvenliğin sağlanmamasından ötürü Ezidilerin yurtlarına dönemediğini aktararak “2022 yılının Mayıs ayında Irak Ordusu ile Sincar’daki yasa dışı örgütler (PKK) ortasında çıkan çatışma nedeniyle 10 bin 570 kişi konutlarını terk etmek zorunda kaldı.” diye konuştu.

IKBY’li yetkili, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Kürdistan Bölgesi hükümeti olarak üzerimize düşen ne varsa yapmaya hazırız. Lakin Irak, başka ülkelerden gelip Sincar’da yasa dışı küme oluşturan, kaymakam bile atayan bu yasa dışı kümeleri (PKK) Sincar’dan çıkarmadığı surece, bu muahede uygulanmaz.

Ezidiler (Sincar’a) geri dönmek istiyor fakat Irak ile Kürdistan Bölgesi ortasında yapılan Sincar Muahedesi uygulanmadıkça, bu bölgede hiçbir formda güvenlik sağlanamaz ve halk konutlarına dönemez. Daha evvel bunu deneyim ettik.”

PKK, DEAŞ’ı mazeret ederek bölgeye konuşlandı

Terör örgütü PKK, DEAŞ’ın taarruzlarını mazeret ederek 2014 sonrası Suriye ve Kandil’den getirdiği teröristlerle başta Sincar Dağı olmak üzere birçok bölgede kamp kurup varlık göstermeye başlamıştı.

Kasım 2015’te Sincar ilçe merkezi ve etrafını DEAŞ’tan geri alan Peşmerge güçleri, Irak merkezi hükümetine bağlı birliklerin Ekim 2017’de Sincar’a konuşlanması sonrası bölgeden çekilirken PKK da buradaki faaliyetlerini artırmıştı.

Bağdat ve Erbil idareleri, 9 Ekim 2020’de terör örgütü PKK’nın Sincar’dan çıkarılmasını da kapsayan bir mutabakat imzalamıştı. Lakin Sincar Mutabakatı hala uygulamaya konulmadı.