Gaslighting nedir? Psikolojik taciz ve manipülasyon nedir? Gaslighting nasıl uygulanır?

Son dönemlerde sıkça duyulan manipülasyon olayı ileri boyutlara taşınıyor. Psikolojik manipülasyon ve taciz yöntemlerinden biri olan gaslighting ise sıkça araştırılıyor. Gaslighting nedir, nasıl uygulanır?

GASLİGHTİNG NEDİR?

Gaslighting, psikolojik manipülasyon ve taciz yöntemlerinden biridir, temelde maruz kalan kişinin hafıza, algı ve akıl sağlığı konusunda sorgulanmasına yol açar. Kavramın kökeni 1938 yapımı “Gas Light” adlı oyuna dayanır, burada erkek karakter eşini deli olduğuna inandırmak için gaz lambasını manipüle eder. Gaslighting genellikle üç aşamada gerçekleşir. İlk aşamada manipülatör, ilişkinin mükemmel olduğu algısını oluşturur. İkinci aşama olan değersizleştirme evresi en zorlu aşamadır; bu aşamada, mağdur, sorunlu, yetersiz ve başarısız bir kişi olarak tanımlanır. Üçüncü aşama olan gözden çıkarma evresinde ise mağdur kişi terk edilir.

Gaslighting’e maruz kalan kişiler genellikle kendilerini sürekli olarak özür dileme durumunda bulabilirler. Bu manipülasyon yöntemi, mağduru kendi gerçekliğine ve yeteneklerine olan güvenini yitirmeye yönlendirir.

GASLİGHTİNG ÖRNEKLERİ

Gaslighting’e karşı başa çıkmak için ilk adım, maruz kaldığınız durumu fark etmektir. Bunun için uzmanlardan destek alarak içinde bulunduğunuz durumu anlayabilir ve uzmanın yönlendirmesiyle bu durumdan kurtulabilirsiniz. Gaslighting örnekleri arasında yalan söyleyerek manipülasyon yapmak, gerçekleri inkar etmek, konuyu çarpıtarak kendi lehine çekmek, duyguları ve düşünceleri küçümsemek, aşağılamak gibi davranışlar yer alır. Bu örnekleri sıklıkla şu cümlelerle duyabilirsiniz: “Çok abartıyorsun, şaka yapıyordum.” “Ben böyle bir şey söylemedim, sen uyduruyorsun.” “İyi misin? Delirmiş gibi davranıyorsun.” “Çok abartıyorsun, bunda bir sorun yok.” “Seni ne kadar sevdiğimi bilmiyor musun?” Bu tür ifadeler, gaslighting’e maruz kalındığını işaret edebilir ve dikkatle değerlendirilmelidir.

Psikoloji Gündem Sağlık Yaşam Haberler