Fırsatçılığa tahlil: Boş konuttan vergi alınsın!

Son günlerde gündemden düşmeyen hayalet meskenler, vatandaşın canını hayli sıkıyor. Kiraya verilmeyen, boş tutulan konutlar bölümde ‘hayalet ev’ olarak tanımlanıyor. Kimi vatandaşlar konuta yatırım yapıp kiraya vermiyor, kimileri ise piyasanın yükselmesini bekliyor. Yaşanan bu durum, kiralık mesken arzını kahra sokmaya başladı. Yabancı vatandaşlar, gurbetçiler, tatile gidenler, miras kalan konutlar, çocuğunu evlendirme hazırlığında olanlar, gayrimenkule borsa gözüyle bakıp beklemede kalanlar, boş konutları meydana getirdi. Hayalet konut ismi verilen bu konutlar, kira artışlarını da tetikliyor. Bölüm temsilcilerine nazaran, hayalet meskenlerin yüzde 10’u (yaklaşık 50 bin) fiyatların yükselmesini bekleyen fırsatçıların elinde bulunuyor. İstanbul’da boş konutların sayısı giderek artıyor. Kiraya yüzde 25 artırım hududundan şad olmayan, tahliyeden korkan ve piyasanın yükselmesini bekleyen mülk sahipleri, meskenlerini boş tutuyor.

KİRACIYI ÇIKARTAMAM BOŞ KALSIN DAHA İYİ

İstanbul’da 500 binden fazla boş, hayalet konutun olduğu söz ediliyor. Kanada, İrlanda ve İspanya üzere birçok ülkede boş konutlara ceza uygulanıyor ya da yüksek vergi alınıyor. İstanbul’daki emlakçılar, hayalet konutlara çokça denk geldiklerini lisana getirerek, “‘Zam hududu var, niçin kiralayayım’ diyenler var. Meskenlerini boş tutup, tahminen ilerleyen etapta piyasanın yükseleceğini öngördükleri için hareket edenlerin de sayısı yüksek. Kiracıyı çıkartamayacağım için boş kalsın daha yeterli, diye düşünenler konutlarını kiraya vermiyorlar. Elinde birden fazla meskeni bulunanlar da bekliyor. Yabancı vatandaşlar da yılda 1-2 ay kullanıyor, geriye kalan aylarda konut boş duruyor. Bir tarafta konut arayan binlerce insan, bir tarafta ise binlerce hayalet konut” değerlendirmesini yapıyor.

MÜLK SAHİPLERİ TEMMUZU BEKLİYOR

Fahiş kira artırımlarının önüne geçmek isteyen devlet, son periyotta birçok düzenleme hayata geçirdi. Lakin bu düzenlemelere takılmak istemeyen mesken sahipleri, farklı yolları deneyerek daha çok çıkar elde etme peşinde. Boş bırakılan, kiraya verilmeyen konutların piyasada arz düşüncesi oluşturduğunu belirten Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Lideri Aydın Ağaoğlu, “Ev sahipleri temmuzu bekliyor. Hem yüksek kira alırım hem de mühlet dolsun meskenimi o denli kiraya veririm diye düşünüyorlar. Böylelikle, kiralık konut bulunamıyor ve fiyatlar artıyor” dedi.

Boş kalan meskenlerden yüksek vergi alınsın

Tüketiciler Birliği Genel Lideri Mahmut Şahin ise, “Boş duran konutlardan yüksek vergi alınmalı. Devlet bunu tespit ederek, gerekli yaptırımları uygulayabilir. Örneğin, 1 yıldan fazla kiraya verilmeyen konutun emlak vergisi 5 katına çıkarılabilir. Böylelikle caydırıcılık da sağlanabilir. Ayrıyeten arzın güçlenmesi ismine toplumsal konutlar yapılmalı, TOKİ devreye girmeli” dedi.

İnşaat yatırımcısı teşvik edilmeli

Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Lideri İsmail Özcan da, “İstanbul’da 39 ilçe var ve her ilçede 10-12 bin konutluk boşluk olsa, esasen yarım milyona ulaşıyoruz. Şayet, önünden geçerken perdesiz mesken görüyorsak, bunlar hayalet meskenler diyebiliriz. Konut üretimi artmalı. Üretim artarsa fiyatlar da düşecektir. Bunun için de yatırımcı teşvik edilmeli. Devletin ve özel dalın yanı sıra kooperatifler de teşvik edilmeli ve desteklenmeli. Konut üretimindeki açığı fakat bu türlü kapatabiliriz” biçiminde konuştu.

Mehmet Ali Parto