Düzgün Parti’nin “Esnafın Sıkıntıları Araştırılsın” Teklifine AKP ve MHP’den Ret. Bedri Yaşar: “Gsmh İçindeki Orta Gelir Kümesinin Hissesi Her Geçen Gün…

İYİ Parti’nin esnafın problemlerinin araştırılmasıyla ilgili küme önerisi, TBMM Genel Konseyi’nde AKP ve MHP milletvekillerinin oylarıyla reddedildi. UYGUN Parti Samsun Milletvekili Bedri Yaşar, “2021 yılının birinci 8 aylık periyodunda 49 bin 506 esnafımız yaşanan ekonomik kriz yüzünden kepenk kapatırken, 2022 yılının 8 ayında 60 bin esnafımız kepenk kapatmak zorunda kalmıştır. Gayrisafi ulusal hasılanın (GSMH) içindeki orta gelir kümesinin hissesi her geçen gün düşmüş, aşağıdakiler ve üsttekiler oluşmuştur. Gelir adaletsizliği oluşmuştur. Bugün çalışanların yüzde 50-55’i minimum fiyatla çalışmaktadır” dedi.

İYİ Parti’nin “Esnafın yüksek kira, stopaj, artırımlı elektrik ve doğalgaz faturaları üzere artan maliyetler nedeniyle yaşadığı problemlerin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi” maksadıyla verdiği araştırma önergesinin öne çekilerek bugün görüşülmesine ait küme önerisi, TBMM Genel Konseyi’nde AKP ve MHP milletvekillerinin oylarıyla reddedildi. Önergenin münasebetini açıklayan YETERLİ Parti Samsun Milletvekili Bedri Yaşar şunları söyledi:

“2022 YILININ 8 AYLIK PERİYODUNDA DE 60 BİN ESNAFIMIZ MAALESEF KEPENK KAPATMIŞTIR”

“Sayıları yaklaşık 2 milyonu aşan esnaf kısmının istihdamdaki hissesi yüzde 70’ler mertebesinde, ülke iktisadına katkısı da yüzde 60’lar düzeyindedir. Bu kadar istihdamı sağlayan iktisada bu kadar katkı sağlayan esnafımız maalesef unutulmuş vaziyettedir. Bilhassa 2021 yılının 8 aylık periyodunda yaklaşık 49 bin 506 esnafımız yaşanan ekonomik kriz yüzünden kepenk kapatırken 2022 yılının 8 aylık devrinde de 60 bin esnafımız maalesef kepenk kapatmıştır.

EYT daha Meclis’e gelmemiş olmasına karşın esnafın çalışma müddeti 9 bin iş günü, SSK’larınki ise 7 bin 200 iş günü. Yeniden EYT’ye tabi olanlarda da bu 5 bin iş günü. Yani 7 gün 24 saat çalışan esnaflarımız bu tarafta bile maalesef ayrımcılığa uğramıştır. Bugün Esnaf ve Kefalet Kooperatifleri yardımıyla sağlanan yardımlar 500- 600 bin lira civarındadır. Bu kredi kullanılmasına yönelik bile esnaftan istenmeyen hiçbir şey kalmamıştır.

“MAALESEF ESNAFIMIZ ACİZ DURUMA DÜŞMÜŞTÜR”

Bugün elektrik faturaları, su faturaları, kira, doğalgaz faturaları toplam ciro üzerinde 15’ler civarında olması gerekirken bugün maalesef bu sayı neredeyse kendi maaşını bile sıkıntı çıkaracak duruma gelmiştir. Taban fiyat 8 bin 500 lira lakin bunu ödeyen esnafımızdaki maliyeti 11 bin 700 lira, bu sayısı bile ödemekten maalesef esnafımız aciz duruma düşmüştür. Ümit ediyoruz ki orta direği desteklemediğimiz sürece çadır çöktüğü anda hepimiz bunun altında kalırız.

Bizler ‘Türkiye’nin en büyük sorunu istihdam’ diyoruz. İstihdamın bu kadar değerli bir kısmını sağlayan esnafımızın her daim yanında olmamız lazım. 2021 yılının birinci 8 aylık devrinde 49 bin 506 esnafımız yaşanan ekonomik kriz yüzünden kepenk kapatırken, 2022 yılının 8 ayında 60 bin esnafımız kepenk kapatmak zorunda kalmıştır. Hayatın doğal akışına, size karşın ortaya koyduğunuz ekonomik sayılara karşın tabi ki hayat devam edecektir açılan da olacaktır. Gayrisafi ulusal hasılanın içindeki orta gelir kümesinin hissesi her geçen gün düşmüş, aşağıdakiler ve üsttekiler oluşmuştur. Gelir adaletsizliği oluşmuştur. Bugün çalışanların yüzde 50-55’i minimum fiyatla çalışmaktadır.

“ESKİDEN ELEKTRİK, SU, DOĞALGAZ FATURALARI HİÇ DİKKATE ALINMAZKEN BUGÜN KİRALARIN ÜZERİNDE”

Eskiden hiç elektrik, su, doğalgaz faturaları hiç dikkate alınmazken bugün kiraların üzerinde. Her gün değişen fiyatları sokağınızdaki bakkala sorun. ‘Değişen fiyatları müşterimize izah edemiyoruz’ diyorlar. Ülkenin geldiği nokta bu. 5 bin 500 lira emekli maaşı alan bir yakınınızı düşün. İstanbul’da evlatlarım var ziyarete gideyim dese bugün Samsun-İstanbul otobüs bileti 400 lira, 400’de geliş 800 lira. Eşiyle birlikte gitse bin 600 lira. 5 bin 500 liranın bin 600 lirasını yalnızca yola veriyor. Yanında ikram alıp çocukları sevindireyim dese inanın Samsun’a dönecek parası kalmaz.”

“ESNAFIN TÜRKİYE’DEKİ DURUMU; BİR DOKUN, BİN AH İŞİT”

İYİ Parti küme önerisi üzerine kelam alan HDP Bingöl Milletvekili Erdal Aydemir, Bingöl’de 52 yıldan beri lokanta işleten bir esnaftan örnek vererek şunları kaydetti:

“Esnafın Türkiye’deki durumu; bir dokun, bin ah işit. Esnafla konuşulduğu vakit artık nefes alamaz, oksijen çadırında adeta AKP iktidarı tarafından entübe edilmiş bir halde. Esnafların feryatlarını duyan yok. Bingöl’de yaklaşık 52 yıldan beridir lokantacı esnafı olan Fevzi Koç başka ismiyle Lokanta Koç gelin görün ki şu anda çok önemli ekonomik problemlerle karşı karşıya. 52 yıllık dükkanını ekonomik ıstıraplardan ötürü çeviremez bir haldedir. Fevzi Koç çok önemli bir kira sıkıntısıyla karşı karşıya olduğunu söyledi. Yeniden doğalgaz faturasının ödemiş olduğu kiranın çok üstünde olduğunu belirtti. Ayrıyeten elektrik faturasının çok yüklü geldiğini ve bütün bu faturaları ödemekte zorlandığını söyledi.”

“BUGÜNKÜ SİYASAL İKTİDARIN SİYASETLERİYLE BU EKONOMİK SIKINTILARIN ÇÖZÜLMESİ HİÇ BEKLENMİYOR”

CHP Samsun Milletvekili Kemal Zeybek ise şunları söyledi:

“Bakkal, büfeci, berber, kahvehaneci, küçük market sahipleri, endüstride iş yapan tamirci arkadaşlarımız çok güç durumdadır. Bunların uygunlaştırılması, natürel, bugünkü ekonomik şartlarda mümkün gözükmüyor, hele hele bugünkü siyasal iktidarın siyasetleriyle bu ekonomik meselelerin çözülmesi hiç beklenmiyor. Esnafımızın, büsbütün kira ödeyen vatandaşlarımızın durumları çok sıkıntı durumda, kesinlikle bir düzgünleştirme yapılmalıdır. Kiracılardan vergi alınmaması gerekiyor. Şöyle ki: Kiracı kirasını ödüyor, bir de siz oradan vergi almaya kalkıyorsunuz; bu hakikat değildir. Endüstrici ve esnafımızın, küçük sanatkarın kullanmış olduğu iş yerlerindeki doğal gaz ve elektriklerden yüksek oranlarda ÖTV ve KDV alınmaktadır. Bundan vazgeçilmelidir, hele hele bugünkü şartlarda büsbütün vazgeçilmesi gerekmektedir.

Esnaf ve sanatkarlar kredi ve kefalet kooperatiflerinin kullanmış olduğu krediler düşüktür, plasman yetersizliği vardır; esnaflar, sanatkarlar krediyi bulabilecek yer bulamamaktadır ve burada anlattıklarına nazaran ‘Krediyi bol bol veriyoruz’ diyorlar. Lakin düşük krediyle olduğu vakit natürel ki ortalıkta yok. BAĞ-KUR’lu esnaf ve çiftçilerimiz dokuz bin iki yüz prim iş günü ödemesini yaparak emekli olabiliyor. Bu durum eşitliğe terstir, BAĞ-KUR’luların da SSK’lılar üzere tıpkı kaidelerde emekli edilmesi gerekiyor, bunun muhakkak yapılması gerekiyor ve bu devirde, seçime gidilmeden bunun yapılmasını bekliyoruz. En düşük emekli maaşlarının minimum fiyat oranında olması gerekiyor.

“EMEKLİ DE BUGÜN EN AZ 8 BİN 500 LİRA MAAŞ ALMALIDIR”

Dolmuşçu, taksici ve nakliyeci esnafımız güç günler geçiriyor. Günlük mazot fiyatları değişmekte, bir bakıyorsunuz, bir gün öncesinde yüzde 20 artırım yapılıyor, sonraki gün yüzde 10 indiriliyor. Ne yapacaklarını şaşırmış durumdalar. Nakliyeci hangi sayıyla, nasıl nakliye yapacağını bilmemektedir. Her almış olduğu mazotta, gittiği yerde, kesinlikle, masraflarının karşılığında ziyan etmektedir. Bunun kesinlikle giderilmesi gerekiyor, bir sabitlenmesi gerekiyor. Nakliyeci ve otobüs firmalarını pahalı arkadaşlarımız anlattı, bunların da durumlarının güzelleştirilmesi gerekiyor. ÖTV, KDV alınmasından muhakkak vazgeçilmesi gerekiyor.

Asgari fiyat 5 bin 500 lira iken patrondan alınan vergi 2 bin 103 TL’ydi zira şu andaki devlete, hükümete hiçbir ziyanı yoktu, tam aksine, 8 bin 506 liraya yükseltildi lakin aldığı vergi 3 bin 253 liraya çıktı yani siz minimum fiyatı yükseltiyorsunuz, hakikat, aslında minimum ücretlinin şu anda alacağı maaşın 10 bin 500 lira olması gerekiyordu. Bu yapılmadığı üzere öteki taraftan minimum fiyattan alınan patronun vergisini de yükselttiniz. Bunun düzeltilmesi gerekiyor. Bundan vazgeçilmediği sürece esnaf ve sanatkarımızın, çalışanlarımızın durumunu güzelleştiremeyiz. Emekli de bugün en az 8 bin 500 lira maaş almalıdır.”