Akdeniz’de göçmenleri kurtaran STK’den kuzeydeki limanını açan İtalya’ya reaksiyon

Akdeniz’de sistemsiz göçmenleri kurtaran Fransa merkezli sivil toplum kuruluşu (STK) Hudut Tanımayan Doktorlar’a ilişkin Geo Barents gemisinin, İtalya tarafından kurtarma bölgesine en uzak noktada bulunan La Spezia limanına yönlendirilmesi, STK’nin reaksiyonunu çekti.

MSF’nin Twitter hesabından yapılan paylaşımlarda, Geo Barents gemisinin Malta’nın güneyinde 87’si çocuk, 27’si bayan 237 kişiyi kurtardığı belirtilirken, ruhsal durumları riskli olan bu bireylerin tahliyesi için İtalya’nın tahsis ettiği kuzeydeki La Spezia limanının yerine kendilerine daha yakın liman verilmesi davetinde bulunuldu.

MSF, milletlerarası hukuka nazaran kurtarılan insanların yardım eden gemide kalma müddetlerini mümkün olduğunca aza indirmek için en kısa müddette, gemiye güzergahından en az sapma ile inançlı bir liman tahsis edilmesi gerektiğini hatırlattı.

MSF’nin paylaşımında “Mevcut pozisyonumuza nazaran öbür limanlar kıymetli ölçüde daha yakınken, grubumuzun kurtarma operasyonlarının akabinde İtalya, bize La Spezia’yı tahsis etti. Neden Pozzalo ya da Palermo değil?” sözleri yer aldı.

Rainews24 kanalının haberinde ise İçişleri Bakanlığı kaynaklarının, Geo Barents gemisinin, kendisine tahsis edilen limana gecikmeden ulaşmasını gerektiren kararname kararlarına uyup uymadığının denetleneceğini belirttiği kaydedildi.

Bu ortada, İtalya İçişleri Bakanı Matteo Piantedosi ise STK’lerin işlettiği kurtarma gemilerinin, sistemsiz göçmeleri taşıyan küçük tekne ve botları, Libya’dan İtalya’ya tehlikeli geçişi yapmaya teşvik ettiğini savundu.

İtalya’da sağ koalisyon hükümeti, Akdeniz’de sistemsiz göçmenleri kurtaran Avrupalı STK gemilerinin faaliyetlerini güçleştirme ve yeni kurallara uymamaları halinde engellemeye yönelik kararnameyi 2 Ocak’ta Resmi Gazete’de yayımlayarak yürürlüğe koymuştu.

Hükümet bu kararnameye dayanarak, STK gemilerine bir müddettir Akdeniz’deki kurtarma bölgelerinden bir epey uzaktaki kuzeydeki limanlarını tahsis etmeye başlamıştı.

İtalya’ya 2022 yılında denizleri aşarak ulaşan sistemsiz göçmen sayısı 104 bin 61 idi.

Akdeniz’deki sistemsiz göç sorunu

Akdeniz’in İtalya, Malta ile Libya ortasında kalan bölgesi, son yıllarda Afrika’dan Avrupa’ya geçişte sık kullanılan sistemsiz göç rotalarından biri olarak öne çıkıyor.

Deniz ve hava şartlarının güzel seyrettiği günlerde kelam konusu güzergahta göç hareketliliği ağırlaşıyor.

Denizde yardım daveti yapan sistemsiz göçmenleri, Avrupalı devlet vazifelileri yerine ekseriyetle Avrupa menşeli sivil toplum kuruluşları kurtarıyor. Kelam konusu STK’ler, AB üyesi devletlerin “güvenli liman” vermemesinden dolayı vakit zaman kurtardıkları sistemsiz göçmenleri tahliye etmekte zahmet çekiyor.

Kendi imkanlarıyla Akdeniz’i geçebilen ya da kurtarılan göçmenlerin Avrupa’da birinci ayak bastıkları yer ise çoklukla İtalya’nın Kuzey Afrika’ya en yakın kara modülü Lampedusa Adası oluyor.

Teknelerin alabora olması ya da teknelerdeki çok kalabalık nedeniyle susuz ve havasız kalınması yüzünden her yıl çok sayıda sistemsiz göçmen, Akdeniz’i geçmeye çalışırken hayatını kaybediyor.