4,5 asırlık Altunbulak ve Gümüşbulak çeşmeleri ikinci sefer kurudu

ERZURUM merkez Yakutiye ilçesi Altunbulak Mahallesi’nde, yaklaşık 450 yıl evvel Osmanlı devrinde yapıldığı kestirim edilen çeşmeler, 2020’deki kuraklığın akabinde bu yıl bir sefer daha kurudu. Sıcak hava ve yetersiz yağış nedeniyle tarihi çeşmelerin 2 yılda ikinci sefer kuruduğunu belirten Altunbulak Mahallesi Muhtarı Nuri Demir, bunun kendilerini hem huzursuz ettiğini hem de üzdüğünü söyledi. Jeoloji Mühendisleri Odası Erzurum Temsilcisi Eyüp Tavlaşoğlu ise “Ovadaki yeraltı suyunun azalmasıyla tarihi çeşmelerin suyu da kurudu” dedi.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından yapılan çalışmalar sonucunda, Türkiye’nin aralık ayı sıcaklık değerlendirmesi yapıldı. Türkiye’nin 7 bölgesinde de Aralık 2022’de sıcaklık ortalaması yükseldi. Doğu Anadolu Bölgesi ortalaması 1,5 santigrat derecedeyken Aralık 2022 sıcaklık ortalama bedeli 2,4 santigrat derece olarak belirlendi. Değerlendirmede son 52 yılın en sıcak aralık ayı ve yağışın az olduğu günlerinin yaşandığı tabir edildi.

‘ERZURUM MAALESEF KURAKLIK YAŞIYOR’Denizden 1890 metrede konseyi Erzurum’da yağış ölçüsü geçen yıla nazaran çok düştü. 2021 aralık ayında metrekareye 21,1 kilogram yağış düşen Erzurum’a bu yıl son 40 günde yağan yağış ölçüsü 8 kilogramda kaldı. Kuraklık nedeniyle Erzurum’a 15 kilometre uzaklıktaki Altunbulak Mahallesi’nde Osmanlı periyodunda yapılan Altunbulak ve Gümüşbulak çeşmeleri kurudu. 2020 Aralık ayında yaşanan yağış azlığı sebebiyle suları kesilen çeşmeler, 2 yıl ortadan sonra yeniden su vermez oldu.Altunbulak Mahalle Muhtarı Nuri Demir, “Erzurum maalesef kuraklık yaşıyor. Türkiye genelinde kuraklık var lakin Erzurum’da çok aşırı. Halimizi görüyorsunuz. Hayvanları sulayacak suyumuz yok. Dereden getirdiğimiz çeşmelerle gereksinimimizi gideriyoruz. Tarihi çeşmelerin kurumuş hali bizi üzüyor. Bunların 400-450 yıla tekabül eden tarihi var. Yıllarca akmış, kurumamış bu çeşmeler 2 yıldır kuruyor. Bunların acısını yaşıyoruz” sözlerini kullandı.’AKARSULARIMIZIN DEBİLERİNDE DE ÖNEMLİ ÖLÇÜDE AZALMA YAŞANDI’

Dünya genelinde yaşanan iklim değişikliğinin Türkiye ve Erzurum’da da hissedildiğini belirten Jeoloji Mühendisleri Odası Erzurum Temsilcisi Eyüp Tavlaşoğlu, “İklim değişikliği, kar ve yağmurun az yağmasıyla, yer altı su kaynaklarında azalma yaşandı. Erzurum, Doğu Anadolu’da yer altı su rezervi bakımından en güçlü vilayet. Fırat, Çoruh ve Aras ırmağı bu topraklardan doğmakta. Son yıllarda bu akarsularımızın debilerinde de önemli ölçüde azalma yaşandı. Yüksek rakımda bulunan Erzurum’un etrafı dağlarla çevrili. Bu dağlar ve etrafına kışın çok kar yağar. Karlar, nisan ayıyla eriyordu. Karların erimesiyle yer altı su kaynakları besleniyor, ırmak sularına karışıyordu. İklim değişikliğiyle kar ve yağmurun az yağması yer altı sularında doygunlaşmamaya neden oldu ve kentte artık su kıtlığı başladı. Birtakım ırmak ve çay suları akmamaya, yer altına çekilmeye başladı. Son yıllarda yağmurun azalması, gereğince kar yağmaması sebebiyle ovadaki yeraltı suyu da azaldı. Ovadaki suyun çekilmesiyle tarihi çeşmelerde de kuruma yaşanıyor” diye konuştu.