Bahmut kentinin hudutlarının çabucak arkasındaki sığınakta, Ukrayna’nın 77. Tugayı, kentin batısındaki son savunma sınırı olan piyade birliklerini desteklemek için top ateşi açıyor.
Bahmut kentinin hudutlarının çabucak arkasındaki sığınakta, Ukrayna’nın 77. Tugayı, kentin batısındaki son savunma çizgisi olan piyade birliklerini desteklemek için top ateşi açıyor. Ukrayna burada denetiminde kalan son sokakları yitirmemek için gayret ediyor.
Şehrin üzerinden uçurulan insansız hava aracıyla elde edilen ve topçu birliklerin dikkatle izlediği canlı manzaralar, Rusya sonunda denetimi sağlasa bile, bunun değerliye malolmuş bir zafer olacağına işaret ediyor.
Artık neredeyse hiçbir binası ayakta kalmamış, nüfusunu kaybetmiş yıkık dökük bir kent kelam konusu.
Ukrayna savaşının şimdiye kadarki en uzun ve en kanlı çatışması Ukrayna’nın doğusundaki Bahmut kentinde yaşandı. Batılılar 20 ila 30 bin Rus askerinin öldüğünü ya da yaralandığını varsayım ediyor. Ukrayna ordusu da büyük bir bedel ödedi. Ve bu hâlâ sona ermedi.
Kuşatma altındaki kentin üzerindeki dumana top atışlarının gürültüsü eşlik ediyor.
Rusya aylardır Bahmut’u ele geçirmeye çalışırken Ukrayna da kararlılıkla kenti savunuyor.
Sığınaktayken 77. Tugay bir konuta top atışı gerçekleştiriliyor. Saniyeler sonra molozlardan duman yükseliyor. İki kişi dumanların ortasından çıkıyor, biri yaralı görünüyor.
Onların Rus paralı asker kümesi Wagner’den olup olmadıklarını soruyorum. Ekrana bakan Ukrayna askerlerinden Miroslav “Evet” diye cevaplıyor.
“İyi savaşıyorlar fakat insanlarını nitekim önemsemiyorlar” diyen Miroslav Wagner’in fazla topçu dayanağı olmadığını düşünüyor.
Silah arkadaşı Mikola ise “Doğrudan üzerimize yürüyorlar, uyuşturucu tesiri altındalar sanki” kelamlarını ekliyor.
Şehrin bu haline bakınca iki tarafında da kent için neden bu kadar çok kurban verdiğini anlamak sıkıntı.
Mikola kenti savunmanın Ukrayna için de değerliye patladığını itiraf ediyor. Çok sayıda askerin hayatını kaybettiğini, daha az deneyimli askerlerle yer değiştirildiklerini söylüyor ve ekliyor, “Onlardan evvel savaşanlara dönüşecekler”.
Şehrin güneyine yanlışsız Ukrayna 28. Tugayı kuşatmayı engellemek için çalışıyor.
Bir vakitler karşı karşıya kaldıkları Wagner kuvvetlerinin yerini çoktan Rusya Hava İndirme Kuvvetleri’nin paraşütçüleri aldı. Lakin yeniden de günlük çatışmalara kilitlenmiş durumdalar.
Çatışmaların durduğu bir sırada, 29 yaşındaki asker Yevhen, bize küçük bir ağaçlık alandaki savunma mevzilerini gösteriyor.
İlkbaharın gelişiyle açan yapraklar onlara az da olsa gizlenme imkanı sağlamış, fakat ağaçların birçok bombardıman nedeniyle yıkılmış.
Mermiler nedeniyle delik deşik olmuş açıkta kalan bir siperden kaçarken, Ruslar havan toplarıyla ateş açıyor. Saklanma imkanı bulduğumuzda Yevhen eksiksiz bir İngilizceyle, “Ucuz atlattık” diyor.
Başka bir yerde konum alırken, “Şimdi karşılık vereceğiz” diyor.
Dakikalar sonra adamları, hafif silahlar ve roket güdümlü el bombaları ile ateş açıyorlar. Bu sefer can kaybı yok. Lakin biz ayrıldıktan saatler sonra askerlerden biri ağır yaralanıyor.
Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenski, Bahmut’u Ukrayna’nın moralinin “kalesi” olarak nitelendirdi. Yevhen, o vazgeçmeme kararlılığını gösteriyor. “Bahmut’un tüm gayesi düşmanı orada tutmak” diyor.
Ukrayna Bahmut’tan vazgeçerse, daha sonra daha fazla can kaybedeceklerini söylüyor. “Birkaç hayat kurtarmak için geri çekilebiliriz, lakin o vakit karşı hücum yapmak zorunda kalırız ve daha da fazlasını kaybederiz”.
Ukrayna’nın umudu, Bahmut savaşının Rusya’nın akın düzenleme kabiliyetini köreltmesi ve ordusunu ve materyallerini tüketmesi.
Ancak Rusya da, Ukrayna’nın taarruz hazırlığını engelleme gayretinde.
İşgal altındaki güneyden gelen son uydu imajları, rastgele bir ilerleme teşebbüsünü yavaşlatmak için yüzlerce kilometrelik derin siper çizgileri ve ejderha dişi tank tuzakları inşa ettiğini gösteriyor. Bunları aşmak, Ukrayna mevzilerinin önünde gördüğümüz dikenli teller ve mayınları aşmaktan daha güç.
Güney Ukrayna, birçok kişinin Ukrayna saldırısının odak noktasının olmasını beklediği yer. Rusya, Zaporijya’daki nükleer santralin yakınına kısmi tahliye buyruğu verdi.
Ukrayna da, yeni eğitilmiş birlik tugayları ve Batı tarafından sağlanan 1300 zırhlı araç ve 230 tankın bir kısmının öncülüğünü yapacağı bir atağa hazırlanmak için topçu mermilerini paylaştırıyor. Buna karşın, doğu tarafında giden Batı askeri teçhizat konvoylarına da şahit olduk.
Bu ortada, Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov, büyük beklentiler içine girilmemesi konusunda ikazda bulundu.
Yevhen’e de bu baskıyı hissedip hissetmediğini soruyorum. Kolay olmayacağını bildiğini söylüyor lakin ekliyor: “Ukrayna ordusuyla ilgili tüm dünyanın görüşünü şimdiden değiştirdik ve hâlâ pek çok sürprizimiz var.”
Ancak bu sefer sürpriz ögesini gizlemek daha sıkıntı olabilir.