Ücretsiz Doğal Gazdan Sonra Ertelemeli Geldi: BOTAŞ’ın Rusya Ödemesi Hakkında Söyledikleri ve Söylemedikleri

Gazeteci ve ekonomist Uğur Gürses, Ekonomi Alla Turca isimli şahsî blogunda, ‘Rusya gaz ödemesini ertelemiş’ başlıklı yazısında ayrıntılara değindi. 

Hükümetin konutlarda artırımların hissedilmemesi için verdiği sübvansiyon dahil öngörülen bütçe açığı, Eylül 2022’de açıklanan OVP’de 461 milyar TL olarak öngörülürken, yılsonunda 139,1 milyar TL’ye gerilemişti. Kısaca ‘bütçe açığı’ azalmıştı(!).

Söylentilere dayanan ‘Botaş’a Rusya tarafından bir erteleme imkanı sağlandığı’ konusu açıklanmamıştı. 

Ancak bunun Putin’den bir seçim takviyesi olduğu düşünülüyordu. Yaklaşık 20 milyar dolarlık bir öteleme hükümetin elini rahatlatıyordu.

‘Aslında Botaş haberi Eylül 2022’de Bloomberg tarafından yapıldı’ bir aracı kurumun da aracılık ederek piyasadan ‘efektif toplandığı’ söyleniyordu. 

Merkez Bankası datalarını okuyanlar, TCMB efektif kasasında 7 milyar dolara artış gördü. TCMB’nin ‘efektif topladığı’ haberi ise Ağustos’ta yazılmıştı. 

Burada muhasebesel birtakım soru işaretleri ya da boşluklar bulunuyordu.

3 Mart tarihinden itibaren bu şişkinlik eridi. Bunun nereye gittiğine bakan Gürses, TCMB’nin ‘piyasaya döviz satmak için kullandığı hesaben likit döviz varlıklarının azaldığını’ belirtiyor. 

Özellikle güç şirketlerinde ki kamuda dış ödemeler yüksek meblağlardan oluşurken, bu süreçlerin piyasayı etkilenmemesi için de Merkez Bankası kontrolör olur.

Ancak bu savlarda, Kapalıçarşı’da bu yüklü süreçler için TCMB’nin Botaş’ı kullanması mantıklı görülmezken, geçen günlerde Botaş’ın açıklaması görüldü.

Bu mevzuda Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 16 Kasım 2022’de İYİP milletvekili ve eski Merkez Bankası Lideri Durmuş Yılmaz, Güç Bakanı’na erteleme sorusunu yöneltmiş, Bakan’dan yazılı cevap verileceği açıklaması yapılmıştı. Gürses, Yılmaz’a karşılık verilmediğini öğrendiğini belirtiyor.