Tüketici fiyat endeksi nedir? TEFE-TÜFE nasıl hesaplanır? Tüketici fiyat endeksi formülü ne?

Mal ve hizmet fiyatlarının nasıl değiştiğini gösteren tüketici fiyat endeksi nedir? Mal ve hizmetlerin fiyatlarını ölçen TEFE-TÜFE nasıl hesaplanır? Enflasyon büyüklüğünü gösteren Tüketici Fiyat Endeksi formülü ne? sorularının cevaplarını haberin devamında bulabilirsiniz.

TÜKETİCİ FİYAT ENDEKSİ NEDİR?

Bir ülkedeki tüketicilerin günlük hayatta karşılaştıkları fiyat değişikliklerini ölçen bir gösterge olarak Tüketici Fiyat Endeksi (TFE), tüketicilerin satın aldıkları temel ihtiyaçlarındaki mal ve hizmet fiyatlarının zaman içinde nasıl değiştiğini gösterir.

TEFE-TÜFE NASIL HESAPLANIR?

Belirli bir ülke veya bölgedeki tüketicilerin genel seviyede karşılaştıkları fiyat değişikliklerini ölçen bir gösterge olarak TÜFE ve bir ekonomide üretici seviyesindeki mal ve hizmetlerin fiyatlarının zaman içindeki değişimini ölçen TEFE hesaplamak içinilk olarakhesaplanacak mal veya hizmetler belirlenir. Genellikle tüketicilerin günlük yaşamlarında sıkça satın aldıkları kalemleri içerir ( örneğin; gıda, enerji, ulaşım) sonra belirlenen mal ve hizmetlerin fiyatları düzenli aralıklarla toplanır. Bu genellikle perakende satış noktalarından veya fiyat gözlemleri ile gerçekleşir. Daha sonra her mal ve hizmet türü, tüketicilerin toplam harcamalarındaki önemine göre ağırlıklandırılır. Son olarak fiyatlar ve ağırlıklar kullanılarak ağırlıklı ortalama fiyat seviyesi hesaplanır. Genellikle bir temel dönemdeki endeks değeri 100 olarak kabul edilir ve sonraki dönemlerdeki fiyat değişiklikleri bu temel döneme göre gösterilir.

Her iki endeks de ekonomideki fiyat değişimlerini gösterirken, TÜFE tüketicilerin karşılaştığı fiyat değişikliklerini yansıtır, TEFE ise üretici seviyesindeki fiyat değişikliklerini yansıtır. Bu nedenle, her biri ekonomik politika yapıcılarının ve analistlerin farklı yönlerini incelemelerine yardımcı olur.

TÜKETİCİ FİYAT ENDEKSİ FORMÜLÜ NE?

TFE değerleri, ekonomideki enflasyonu ölçmede ve fiyat istikrarını değerlendirmede önemli bir gösterge olarak kullanılır. Hesaplanırken genellikle şu formül kullanılır: Güncel dönemdeki TFE değeri, temel dönemdeki TFE değerine bölünür ve sonuç 100 ile çarpılır. Bu formül, fiyatların temel döneme göre ne kadar değiştiğini ve enflasyonun büyüklüğünü gösterir.

TFE’nin hesaplanmasında, tüketicilerin sıkça satın aldığı mal ve hizmetlerin sepeti belirlenir. Bu sepet içerisindeki her kalem, tüketicilerin harcamalarındaki ağırlığına göre değerlendirilir. Fiyatlar düzenli aralıklarla toplanır ve ulusal istatistik kurumları veya merkez bankaları tarafından yayımlanan verilerle endeks oluşturulur.

Gündem Finans Ekonomi Haberler