Nureddin Nebati: Göstergeler enflasyonun yüzde 50’nin epeyce altında ineceğini gösteriyor

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, A Para televizyon kanalında iktisat gündemine ait soruları yanıtladı.

Aralık ayında baz tesiriyle başlayan yıllık enflasyondaki düşüş ivmesinin bundan sonra alınan önlemlerle kalıcı olarak aşağı taraflı hareket etmesini öngördüklerini belirten Nebati, bu ivmenin her geçen ay gerçekleştiğini gördüklerini söyledi.

Nebati, açıklanacak nisan ayı enflasyon beklentilerinin sorulması üzerine, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) fiyatları takip ettiğini, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın da kendi gruplarıyla alanda değerlendirmelerini sürdürdüğünü belirtti.

“Enflasyondaki düşüş beklentilerimize uygun biçimde gidiyor”

Nebati, açıklanacak enflasyonun geleceği rkkamı şu biçimde kıymetlendirdi:

Öncü göstergeler enflasyonun yüzde 50’nin epey altında ineceğini, yarın açıklanacak enflasyonun büyük ihtimalle yüzde 45’lerin altında olabileceğini gösteriyor. Enflasyondaki düşüş beklentilerimize uygun halde gidiyor.

“Gıda fiyatlarındaki gevşeme haziran, temmuz, ağustos aylarında önemli bir aşağı taraflı enflasyonu hızlandıracak”

Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’taki sarsıntı felaketi sonrasındaki yıkıma dikkati çeken Nebati, şöyle konuştu:

Böylesi bir ortamda ve birebir vakitte EYT düzenlemesinin yapılması ve taban fiyatta, memur fiyatlarında yüksek uygunlaştırma yapılmasına karşın enflasyonun beklentilerimizin de altına geliyor olması aldığımız kararların ne kadar yerinde olduğunu gösteriyor. Önümüzdeki günlerde mevsim kaidelerinden oluşan besin fiyatlarındaki gevşemenin haziran, temmuz, ağustos aylarında önemli bir aşağı taraflı enflasyonu hızlandıracağı beklentilerimizi güçlendiriyor.

“Akaryakıt ve gübre fiyatları üzere girdi maliyetlerinde düşüşler var”

Nebati, geçen yıla nazaran akaryakıt ve gübre fiyatları üzere girdi maliyetlerinde düşüşler olduğuna dikkati çekerek, mevsim koşullarının uygun gitmesiyle önümüzdeki aylarda beklentilerin de ötesinde çok daha uygun bir besin fiyat oluşumu olacağını tabir etti.

Türkiye’de besin fiyatları itimat endeksinin genel endeksin üzerinde seyrettiğini belirten Nebati, “Gıda endeksinin yaptığı baskının azalmasıyla TÜFE’de bir ferahlama olacağını öngörüyorum.” dedi.

“Et üretimi kâfi, fiyatlarda bir oynaklık var, buna yönelik çalışmalarımızı yapıyoruz”

Kuru soğanda yüksek fiyat artışının sorulması üzerine de kimi eserlerde mevsimsel kaidelerin çok tesirli olabildiğini belirten Nebati, bu üslup eserlerin evvel pik yaptığını sonra olağan düzeylerine düştüğünü anlattı. Muhalefetin kuru soğan fiyatı üzerinden bir seçim kampanyası yürütmesinin onların zayıflığını gösterdiğini tabir eden Nebati, şöyle konuştu:

Bu soğan kampanyası ellerinde patladı. Bir tarafta Togg’u TCG Anadolu’yu, Akkuyu Nükleer Santrali’ni, doğal gazı, Altay tankını, Kaan uçağını, Hürjet’i konuşurken siz bütün kampanyanızı soğan üzerine kurarsanız bunun bir karşılığının olmadığını toplum anlar.

“Fiyat artışlarını takip ediyoruz”

Bakan Nebati, dana etindeki fiyat artışlarını da takip ettiklerini belirterek, şunları kaydetti:

Et üretimi kâfi, demek ki fiyatlarla ilgili bir oynaklık var, buna yönelik çalışmalarımızı yapıyoruz. Vatandaşlarımızın bu tıp sanal operasyonlara karşı teyakkuz halinde olmalarını istirham ediyorum. Tarım ve Orman Bakanlığımız ile Ticaret Bakanlığımız çalışıyorlar. Bu hususta oynaklığın azaltılması tarafında bir dönüşüm sağlayacaktır. Yem fiyatları, lojistik ve güç fiyatları geçen yılın altında bu kadar indirim yapılırken bunların karşılığının olmaması, minimum fiyattaki artışa bağlı olarak fiyat artışına gidilmesinin yeterli niyetle bağdaşır bir yanı yok. Bu mevzuda uzun vadeli planların da yapılması lazım. Bu bahiste Tarım ve Orman Bakanlığımızla çok değerli ve uzun vadeli bir çalışma yapılıyor, bunun sürdürülebilir bir noktaya getirmemiz lazım.

Nebati, Et ve Süt Kurumunun bu mevzuda regülasyon yaptığını söz ederek, dar gelirli vatandaşların bu eserlere ulaşabilmesi için uygun fiyatlı eserler sunduğunu bildirdi.

“Her modelin yaşanan öykülerle güncellenmesi gerek”

“Geçici önlemlerin kaldırılması gerek”

Nebati, bilhassa koronavirüs salgını, Rusya-Ukrayna savaşı ve 6 Şubat sarsıntıları sonrasında getirilen süreksiz önlemlerin kaldırılması, piyasanın daha öngörülebilir, kendi ayakları üzerinde durabilen, planlamasının orta ve uzun vadeye yayılabilecek bir yapıya dönüştürülmesi noktasında adım atılması gerektiğini vurguladı.

Faiz politikası

Modelin güncellemesinde faiz siyasetinde bir değişiklik olup olmayacağının sorulması üzerine de Nebati şöyle konuştu:

Manşet enflasyonu altında faiz oranı olacak. Şu an faiz yüzde 8,5, mevcut enflasyon yüzde 50,5, demek ki 42 puanlık bir marj var. Bizim için değerli olan bu marjın aşağıya yanlışsız hareket etmesi yani enflasyonun aşağı yanlışsız istikametinin devam ettirilmesi, tek haneye gidinceye kadar da bu uğraşın devam etmesi ve enflasyonla Merkez Bankası faiz oranının birebir patikaya girmesi bizim maksadımız… Faizi artırarak değil faizi aşağı çekerek enflasyonu düşürme sonucunu doğuracak yola girdik. Faiz artırımı şu an toplumun hiçbir aktörü tarafından talep edilen bir şey değil. Yılbaşından itibaren çok net bir biçimde Millet İttifakı’nın iktisat kurmaylarına iki soru soruyorum. Bunların karşılığını vermemek için çırpınıyorlar adeta. Soru bir, ‘IMF’ye teslim olacak mısınız?’, karşılık yok. İki, ‘Faiz artıracak mısınız? Geçen yıl bu soruyu sorduğumuzda ‘hemen artıracağız’ diyorlardı, artık karşılık vermiyorlar.

“Bankaların ve toplumun faiz artırımı beklentileri yok”

Bankalar bu işi içselleştirdiler, bankaların ve toplumun faiz artırımı beklentileri yok. Toplumun tüm aktörleri tarafından oluşan bu konsensüste ‘faiz artırımına gidiyoruz’ telaffuzunun karşılığı yoktur. Millet İttifakı’na tekrar soruyorum, ‘Faiz artıracak mısınız, hangi müddette ne kadar artıracaksınız? Türkiye’de büyümenin hangi noktaya geleceğini öngörüyorsunuz? bu kararla ilgili büyümedeki negatif oluşumun işsizliğe katkısı ne olacak? Faiz artırımı noktasında bankacılık dalı üzerindeki tesirlerini çalıştınız mı?’ Bununla ilgili Türk toplumuna karşılık verecekler. Açıklamalarını bekliyoruz.”

“Türkiye iktisadında büyüme trendi devam edecek”

Bakan Nebati, sarsıntının, birinci yarıda büyümeyi negatif etkileyeceğini öngördüklerini belirterek, zelzelenin olumsuz tesirinin birinci çeyrek prestijiyle kendisini göstereceğini, lakin sonrasında toparlanacağını söyledi.

Deprem sonrası yapılacak yeni konutların iktisadın büyümesine en az 0,5 puan katkısının olacağını bu katkının 0,9 puana kadar ulaşabileceğini belirten Nebati, Türkiye iktisadında birinci çeyrekte büyüme trendinin bu çeyrekte de devam edeceğini öngördüklerini söyledi.

“Enerji fiyatlarının düşmesinin cari açığa katkı sağlayacak”

Nebati, güç fiyatlarının düşmesinin cari açığa katkı sağlayacağını belirterek, ihracatın artırılması noktasında atılan adımların artarak devam edeceğini bildirdi.

Karadeniz’de doğalgazın bulunarak tüketicilere sunulmasının ehemmiyetine işaret eden Nebati, bu doğalgaz arzının bir kaç yıl içerisinde optimal noktaya geldiğinde doğalgaz ithalatında nefes aldıracağını söz etti.

Akkuyu Nükleer Santrali’nin hayata geçmesi

Nebati, Akkuyu Nükleer Santrali’nin hayata geçmesiyle de “Türkiye’nin yumuşak karnı” güç ithalatıyla oluşan cari açığın giderilmesi noktasında çok kıymetli katkısı olacağını belirtti.

“25 milyar liranın hesabının yapılmaması gerektiğine karar verdik”

Destekleri bütçe disiplininden taviz vermeden sağladıklarının altını çizen Nebati, şöyle konuştu:

Türkiye’nin tarihinde birinci sefer ürettiği doğalgazın karayla buluştuğu ve vatandaşın ‘ben yerli doğalgaz kullanıyorum’ hissini yaşadığı bir devirde orada bize mal olacak aşağı üst 25 milyar liranın hesabının yapılmaması gerektiğine karar verdik, kaynağı çabucak sağladık. Bu 1 yıl içerisinde kullanılacak, mayıs sonu prestijiyle olacak kısım 10-12 milyar lira karşılığını koyarak yolumuza devam ediyoruz.

Nebati, şu anda konutlarda kullanılan doğalgazın yüzde 66’lık kısmını Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Hazinesinin karşıladığını belirterek, doğalgaz fiyatları düştükçe hazine üzerindeki yükün azalmasına ve bu marjın farklı alanlara yönlendirilmesine katkı sağladığını bildirdi.

“Doların karşısında TL’nin erime göstermesini karşılayacak bir altyapı göstergeleri yok”

Bakan Nebati, seçim sonrasında döviz kurlarına ait beklentilerinin sorulması üzerine de, önümüzdeki süreçte doların karşısında TL’nin erime göstermesini karşılayacak bir altyapı göstergelerinin kelam konusu olmadığını belirtti.

“20 Aralık öncesinde yaşanan bir ralli olmayacak”

Nebati, kimi yerlerde ikili fiyatların oluşabildiğini, seçim sonrasında vatandaşların ikili fiyat düzeneğinin bittiğini göreceklerini belirterek, “20 Aralık öncesinde yaşanan bir rallinin olmayacağı konusunda vatandaşlarımızı uyarmak istiyorum, sakın oyuna gelmesinler.” sözlerini kullandı.