Bisikletlilerin isteği çok basit: Yaşamak

ÖZEL HABER: YASİN ŞAHİN

Ülkede bisiklet yolu yapımının bile yeni bir süreç olması ve belediyelerin bisiklet yolu yapmayı bile bir icraat sanması bisikletlilerin yaşadığı sorunların seviyesine dair bir perspektif sunuyor olsa gerek. Yönetimlerin yeni yeni varlığını kabullendiği bisikletlilerin trafikteki kabulü çok daha kısıtlı.

Bisikletlilere dair sorunlar sadece bisiklet yolundan ibaret değil. Trafikte bisiklet yollarının yok sayılması, araçların bisiklet yollarını otopark sanması, yolların dar oluşu ve bir anda caddeye ya da anayola bağlanması gibi uzayıp giden birçok sorun yumağı karşımıza çıkıyor.

EN TEMEL HAKKIN GASPI

Trafikte bisikletin bir alternatif olamaması, üstüne bisiklet tutkunlarının bisiklet kullanmak için ölüm gibi bedeller ödüyor olması bu sorunu büyük bir hale getiriyor. Oysa ulaşıma dair her şeyin fiyatının çok arttığı, toplu taşıma, taksi ya da özel araçların hem doğaya hem kullanıcıların cebine zararının bu kadar aşikar olduğu bir dönemde bisiklet kullanımının yaygınlaştırılması bir politika olmalı. Türkiye’de mükâfatlandırılması gereken bisikletliler sadece bisiklet kullandıkları için maalesef ölümle bedel ödüyorlar. İşte sadece son birkaç ayda öldürülen bisikletlilerden bazıları…

DOĞANAY GÜZELGÜN

İstanbul Bostancı sahilinde polis kontrol noktasından kaçan Sezer Temel Ünlü’nün otomobiliyle çarparak ölümüne neden olduğu bisikletli Doğanay Güzelgün (51).

Kaza, 18 Temmuz saat 05.30 sıralarında Bostancı sahil yolu Çetin Emeç Bulvarı Maltepe istikametinde meydana geldi. Yolun karşısına geçmeye çalışan bisiklet sürücüsü Doğanay Güzelgün’e, polis kontrolünden kaçan Sezer Temel Ünlü’nün kullandığı otomobil çarptı. Güzelgün, hayatını kaybetti.

Derya Türk: Her hafta 2 kişi bisikletiyle hayatını kaybediyor

Doğanay Güzelgün, Yurdun birçok yerinde anıldı. Muğla’nın Menteşe ilçesi Cumhuriyet Meydanı’ndaki anmada konuşan Bisikletli Yaşam Platformu Sözcüsü Derya Türk, “Ülkemizde son yıllarda gerek spor gerekse ulaşım amaçlı Bisiklet kullanımının arttığı ve bisikletin yerinin vazgeçilmez olduğu görülmektedir. Fakat, bisiklet ulaşımda hak ettiği yeri bulamamıştır. Yönetmelikler ve mevzuatlar yeterli değildir. TBMM’de defaten gündeme gelmesine rağmen bisikletlilerin, motorlu taşıt sürücülerinden kaynaklı yaşamdan koparılmasının önüne geçilememektedir. Her yıl yüzlerce bisikletli dostumuzu kural tanımaz, alkollü, emniyet şeridi ve hız sınırı kurallarını ihlal eden canilere kurban veriyoruz ve artık yeter diyoruz. Son 2 yılda yaşamını kaybeden bisikletli sayısı 350’yi geçmiştir. Türkiye’de her hafta 2 kişi bisikletliyle yolda giderken araç çarpması sonucu hayatını kaybetmektedir” dedi.

SEYİT KORKMAZ

Sakarya Geyve’de bisikletiyle seyir halindeyken araç çarpması sonucu yaralanan 39 yaşındaki özel güvenlik görevlisi Seyit Korkmaz hayatını kaybetti. 13 Temmuz tarihinde yaşanan kaza sonrası aracını bırakarak kaçan 19 yaşındaki sürücü E.Y daha sonra polise teslim oldu.

ATAKAN ÇAĞLAR

İstanbul Başakşehir’de otomobille aşırı hızla ilerleyen 19 yaşındaki Enes T.’nin çarptığı 17 yaşındaki bisikletli Atakan Çağlar, çarpmanın etkisiyle yoldan savrularak hayatını kaybetti.

12 gün yoğun bakımda kaldı, hayata tutunamadı

Kaza, 26.06.2023 tarihinde Başakşehir Kayabaşı Mahallesi Lozan Caddesi’nde gerçekleşti. İddialara göre, arkadaşları ile bisiklet turu yaptıktan sonra eve doğru yola çıkan 17 yaşındaki Atakan Çağlar’a Lozan Caddesi üzerinde Ilgın Enes T. yönetimindeki 34 EDG 695 plakalı otomobil arkadan çarptı. Çarpmanın etkisiyle savrularak yere düşen Atakan Çağlar hastaneye kaldırıldı. 12 gün boyunca yoğun bakımda kalan Çağlar yaşamını yitirdi.

KEMAL ÖZER

23 Nisan akşamı Marmaris’ten Muğla yönüne giden karayolunda bisikleti ile seyir halinde olan Doktor Kemal Özer’e, T.K. yönetimindeki araç çarptı. Kazanın ardından hastaneye kaldırılan Doktor Kemal Özer, meslektaşlarının tüm müdahalelerine rağmen kurtarılamadı.

Kemal Özer, 63 yaşında 2 çocuk babasıydı.

‘BİSİKLETİME ÇARPARSAN ÖLÜRÜM’

Hitit Bisiklet Topluluğu (HİBİT), Bisikletli Yaşam Platformu, Ankara Bisiklet Doğa Severler Derneği (ABİDOSD), Pedallayan Kadınlar, Çarşamba Akşamı Bisikletçileri, Perşembe Akşamı Bisikletçileri ve Eş Pedal gibi birçok topluluğun İstanbul, Ankara, Mersin gibi illerin dışında Çanakkale, Van, Eskişehir, Bursa Muğla, Manisa, Bartın, Adana, Kocaeli ve Gaziantep illerinde de oldukça ses getiren eylemlerle duyurmaya çalıştığı bisikletçilerin sesini daha gür şekilde duyurmak hepimizin görevi.

Toplulukların çalışmaları, bisikletlilerin sorunları ile alakalı daha detaylı bilgi isteyenler için ‘Şehrin Yeşil Masalları’ belgeseli.

HAYALET BİSİKLETLER ARTMASIN

Bisiklet üzerinde hayatını kaybeden bisikletlinin bisikleti kaza yerindeki en yakın direğe ya da ağaca bağlanır ve tamamen beyaza boyanır. Bu eyleme Hayalet Bisiklet ismi veriliyor. Bu eylem sayesinde hem yaşanan olay gündemde tutuluyor hem de hayatını kaybeden isim anılmış oluyor.

2011 yılında Ankara’da ışık ihlali yapan bir sürücünün çarpması sonucu hayatını kaybeden bisiklet tutkunu 20 yaşındaki Mustafa Onur Karaca, kazanın yaşandığı Dikmen Caddesi üzerinde ailesi, arkadaşları tarafından düzenlenen törenle anılmış ve Hayalet Bisiklet beyaza boyanarak sabitlenmişti. Mustafa Onur Karaca’nın hayalet bisikleti dışında Ankara Üniversitesinin Tandoğan Kampüsünde arkadaşıyla birlikte çıktığı bisiklet turunda trafik canavarının kurbanı olan Ankara Üniversitesi öğrencisi, 19 yaşındaki Tolga Beyenir adına yapılan bir hayalet bisiklet

ve ODTÜ’de 2013 yılında bisikletine çarpan bir aracın yol açtığı kaza sonucu 22 yaşında hayatını kaybeden okul birincisi, İnşaat Mühendisliği Fakültesi öğrencisi Çiğdem Durmuş’un anısına yapılan, hayalet bisiklet bulunuyor. Ankara’nın farklı yerlerinde birçok ismi anmak için ‘hayalet bisiklet’ uygulamasını görmemiz mümkün.

‘Hayalet Bisiklet’ sembolik olarak değerli olsa da sayılarını arttıracak olaylar yaşanmaması en büyük mücadelemiz olmalı.

ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Tüm bu bahsedilenlerle alakalı oldukça fazla çözüm önerisi üretmek mümkün olsa da bir çırpıda insanın aklına gelen ve uygulanması oldukça kolay olan öneriler şu şekilde:

Ülke yönetiminin ve yerel yöneticilerin, Bisikletin trafikteki yerine dair eğitimleri zaruri hale getirmesi.

Bisiklet kullanımımın arttırılmasının teşviki ve bisiklete, bisiklet yoluna erişilebilirliğin arttırılması

Trafikte bisikleti, bisikletliyi yok saymanın karşılığında caydırıcı yaptırımlar uygulanması, trafik magandalığının bitmesi; bisikletlilerin yaşadığı sorunların çözümü için gerekli olan adımların başlıcaları.