Türkiye Cumhuriyeti 100 yaşını bitirip ikinci 100 Yüzyıl heyecanını yaşarken, Ankara bu heyecanı gururla idrak ediyor. Cumhuriyetimiz ilan edilmeden iki hafta önce Başkent ilan edilen Ankara bu onuru yaşarken, kentin köklü kurumu Ankara Ticaret Odası (ATO) da 100 yıllık mazisiyle bu sevince ortak oluyor.
Cumhuriyet kurulurken ve Başkent ilan edilirken bir Anadolu kasabası görünümündeki Ankara, bugün bir dünya şehri olma noktasına geldi. Bu büyük başarıda Başkent’e kazandırılan Cumhuriyet kurum ve kuruluşlarının büyük etkisi olmuştur.
Bir kısmı yok olan veya bugün başka amaçlar için kullanılan eserlerden bazıları şunlar:
ERKEK SANAT OKULU
Yapım: 1928 – 1930 / Mimar: Ernst Arnold Egli
OPERA (BÜYÜK TİYATRO)
Yapım:1933 / Mimar: Şevki Balmumcu… Yapım: 1946 / Mimar: Paul Bonat… Sergi Evi: 1933 – 1946… Opera: 1947
MALİYE BAKANLIĞI BİNASI
Yapım:1925 / Mimar: Müteahhit Mimar Yahya Ahmet, Mühendis İrfan
GÜMRÜK TEKEL BAKANLIĞI
Yapım:1927 / Mimar: Arif Hikmet Koyunoğlu
ZÜBEYDE HANIM ENSTİTÜSÜ
Yapım: 1930 / Mimar: Ernest Arnold Egli.
Ulus’tan Kızılay’a giderken Ankara Radyosu’nun bitişiğinde bulunmaktadır. Olgunlaşma Enstitüsü ve Kız Meslek Lisesi olarak kullanılmaktadır.
TÜRK OCAĞI
Yapım: 1927- 1930 / Mimar: Arif Hikmet Koyunoğlu
Türk Ocağı Merkez Binası: 1927 – 1931.
1.Ulusal Mimarlık Dönemi örneklerindendir. Cumhuriyet döneminde, akustiği ve her türlü sahne düzenlemesine elverişli bir tiyatrosu, olan ilk kültür merkezidir. 1980 yılından bu yana da Devlet Resim Heykel Müzesi olarak kullanılmaktadır.
NUMUNE HASTANESİ
1933 yılında yapılmıştır. Mimarı Robert Orley’dir. Hastanenin planları Almanya’nın Manheim kentindeki Taersien Krankenhaus’tan almıştır.
ULUS CUMHURİYET ANITI
Ulus meydanındadır. Anıt, Kurtuluş Savaşı, kahramanlarına Türk Ulusu’nun bir armağanı olarak 1927 yılında dikilmiştir.
ANITKABİR
Yurdu istiladan kurtaran dahi asker, ulu önder, uluslararası tarihe mal olmuş büyük insan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e bir Anıt Mezar yaptırma fikri, Türk Ulusu’nun ortak arzusu olarak belirmiş ve yapımına karar verilmiştir. Anıtkabir’in yapımı 9 yıl sürmüş, Atatürk’ün naaşı, ölümünden 15 yıl sonra, 10 Kasım 1953’te büyük bir törenle Etnoğrafya Müzesindeki geçici kabrinden alınarak, Anıtkabir’deki özel yerine konulmuştur.
ATAKULE
Modern Ankara görünümüne önemli bir katkıda bulunan Atakule 13.10.1989 Tarihinde açılmıştır. Yüksekliği 125 metre olan kulenin tepe rakımı 118,2 metredir.
Elbette pek çok yapı, eser kazandırıldı Ankara’ya. Bunlardan bazılarını da şöyle özetleyebiliriz:
– Türkiye İş Bankası Ulus Merkezi / 1929
– Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü / 1926
– Osmanlı bankası Merkez Şubesi / 1926
– Tekel Başmüdürlüğü / 1928
– Merkez Bankası Genel Müdürlüğü / 1931- 33
– Emlak Kredi Bankası / 1933- 34
– Sümerbank / 1937
– İller Bankası / 1936
– Sergi Evi ( Opera) / 1933
– Ankara Radyoevi / 1938
– Dil Ve Tarih Coğrafya Fakültesi / 1937
– Zübeyde Hanım Kız Enstitüsü / 1930
– Sağlık Bakanlığı Binası / 1926
– Ankara Adliye Sarayı / 1973
– Orduevi / 1929- 33
– Kızılay Gökdeleni Emek İşhanı / 1959
– Gama- Güriş İş Merkezi
– Büyük Ankara Oteli
– İş Bankası Genel Müdürlüğü / 1970- 77
– TÜBİTAK Genel Müdürlüğü / 1988- 92
– Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü / 1968
– Ankara Merkez Garı / 1937
– Ankara Palas (Devlet Konukevi) / 1924
– Maliye Bakanlığı Binası / 1925
– Atatürk Orman Çiftliği İstasyon Binası / 1926