10. yıl marşını kim yazdı? Onuncu Yıl Marşı yazarı kimdir?

Türkiye‘de 11 Haziran 1933’te TBMM’de yapılan tartışmalar sonucu cumhuriyetin ilanının onuncu yıldönümünün kutlanmasına ilişkin bir kanun çıkarılmış ve bayram, 29 – 31 Ekim 1933 tarihleri arasında üç gün süren törenlerle çok görkemli ve özel bir şekilde kutlanmıştır. Peki, 10. yıl marşını kim yazdı? Onuncu Yıl Marşı yazarı kimdir?

10. YIL MARŞINI KİM YAZDI?

Güftesi Faruk Nafiz Çamlıbel ve Behçet Kemal Çağlar tarafından yazılmış, bestesini Cemal Reşit Rey yapmıştır. Türkiye’de İstiklal Marşı’ndan sonra ulusal duygulara en fazla hitap eden ve kitlelere en çok mal olmuş marştır. Mustafa Kemal Paşa’nın “Onuncu Yıl Söylevi” ile birlikte Cumhuriyet’in 10. yıl kutlamalarında simgeleşen iki önemli olgudan birisidir.

Türkiye’de 11 Haziran 1933’te TBMM’de yapılan tartışmalar sonucu cumhuriyetin ilanının onuncu yıldönümünün kutlanmasına ilişkin bir kanun çıkarılmış ve bayram, 29 – 31 Ekim 1933 tarihleri arasında üç gün süren törenlerle çok görkemli ve özel bir şekilde kutlanmıştır. Bu kutlamalar sırasında törenlerde, gösterilerde ve resmi kutlamalarda çalınmak, cumhuriyetin kazanımları ve heyecanını paylaşmak üzere özel bir marşa gereksinim duyulmuştur.

ONUNCU YIL MARŞI NASIL YAZILDI?

Türkiye Cumhuriyeti’nin 10. yıl kutlamalarını organize etmek üzere kurulmuş olan ve Başvekalete bağlı bulunan yüksek komisyon, bayrama coşku ve anlam katmak üzere bir marş hazırlanmasına karar verdi ve söz konusu marşın özelliklerini şöyle belirledi: Hazırlanacak marş, “yeni Türkiye’nin on yılda yükselme yolunda aldığı büyük mesafeleri anlatmalı; Türk inkılabının ana vasıflarını, her şeyden üstün tuttuğu yaşama ve ilerleme aşkının şiirin heyecanı ve musikinin ahengi içinde ifade etmelidir.”

Komisyon, marşın özelliklerini belirledikten sonra birkaç şairden bu özelliklerde bir marş hazırlamasını istedi. Faruk Nafiz ve Behçet Kemal Beyler’in yazdığı şiirlerin maksada uygun tarafları kendilerinin çalışması ile birleştirildi. Böylece meydana getirilen ve Türkiye’de verilen bağımsızlık mücadelesini, yeni kurulan Türk devletinin on yılda neler yaptığını, gelecek hedeflerini anlatan şiir, Onuncu Yıl Marşı’nın sözleri olarak kabul edildi.

Güfteyi okuyan Gazi Mustafa Kemal’in bir dizeye müdahalesi oldu. İlk dörtlüğün son mısrasındaki dizeyi “Demir ağlarla ördük Anayurdu dört baştan” dizesiyle değiştirdi. Bu dizeyi Devlet Demiryolları’nın kurucusu Behiç Bey’i onurlandırmak için yapan Atatürk’ün, Behiç Bey’i arayarak “Emeğinizi yeteri kadar yansıtmadığı için 10.Yıl Marşı’nda bir dize değiştirdim, size haber vermek istedim” dediği anlatılır.

Bestesinin yazılması

Behçet Kemal Çağlar ve Faruk Nafiz Çamlıbel tarafından yazılan sözlerin bestelenmesi için bir beste yarışması düzenlenmesi düşünüldü ancak sonra, memlekette marş besteleyebilecek çok az sayıda kişi olduğu için yarışma yapmak yerine marş, Cemal Reşit Rey’e sipariş verildi. Bir akşam Çankaya Köşkü’nde Muhafız Bando Alayı tarafından seslendirilen eser, Mustafa Kemal Atatürk tarafından beğenildi ve onun yıl marşının müziği olarak belirlendi.[5] Eser daha sonra Ankara Türk Ocağı’nın salonunda Gazi Mustafa Kemal’in de bulunduğu törende Cemal Reşit Rey’in yönetimi ile bandolar eşliğinde prova edildi.

Cumhuriyet 29 Ekim Türkiye Gündem Yaşam Haberler